Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Elementyprawoznawstwa
Problemmożesiępojawić,jeśliprzepisy,którychdotycząwykładniaorazdanade-
finicjalegalna,niewystępująwtymsamymakcienormatywnym.Kwestiamazwiązek
zpodziałemsystemuprawanagałęzieprawaiztym,naileonewzględemsiebieau-
tonomiczne.Przyjąćjednaknależy,żenawetjeżelidanyterminzostałzdefiniowany
winnejgałęziprawaniżta,zktórejpochodząinterpretowaneprzepisy,toterminten
należyrozumiećzgodniezdefinicją.NaczelnySądAdministracyjnywswoimwyroku
zdnia5kwietnia2000r.(sygn.aktSA/Sz318/99)zająłtakiewłaśniestanowisko,ko-
rzystającwwykładniprzepisówprawapodatkowegozdefinicjilegalnejterminunbu-
dowla”zawartejwart.3pkt3prawabudowlanego.Jesttodomniemaniejęzykapraw-
nego55.Jeśliustawodawcaokreśliłznaczeniedanegoterminuwdefinicjilegalnej,to
należyprzyjąćzgóry,opierającsięnajegoracjonalności,posługujesiętymterminem
jednoliciewcałymsystemieprawa.Możerównieżwystąpićsytuacja,gdyterminniejest
określonywjęzykuprawnym,alewjęzykuprawniczym.Wtakimprzypadkunależy
odwołaćsiędoznaczeniaprzypisanemutemuterminowiwjęzykuprawniczym,anie
wjęzykupotocznym.
2.Jeśliznaczeniedanegoterminuniejestokreślonewjęzykuprawnym,alejego
znaczenieokreślonejestnagruncieokreślonejdziedzinywiedzy(lubpraktyki),tonale-
żyodwołaćsiędotegoznaczeniaspecjalnego,aniedoznaczeniaprzyjętegowjęzyku
potocznym.Jesttodomniemanieznaczeniaspecjalnego.Możnapowiedzieć,język
prawniczyjestwłaśniejęzykiemspecjalistycznym,jakimposługująsięprawnicy.Przy-
kładamiznaczeńspecjalnychmogąbyćterminy:nstępka”,któryzostałwykorzystany
wdefinicjilegalnejterminunstatekmorskiwbudowie”wyrażonejwart.2Kodeksu
morskiego;nepikryza”,oznaczającyczęśćhistoriichoroby56,czyteżnbit”,któryjest
częstoużywanywaktachnormatywnychzzakresuinformatykioraztelekomunikacji.
3.Wraziebrakuokreśleniaznaczeniaterminuwjęzykachprawnym,prawniczym
ispecjalnymnależyodwołaćsiędoznaczeniaterminówwjęzykupotocznym57.Mówi
sięnawetondomniemaniujęzykapotocznego”,coznaczy,żestosowaniejęzykówpraw-
negoispecjalistycznegojestdopuszczalnewramachwyjątku,aniereguły58.Różnym
terminomniemożnaprzyznawaćtegosamegoznaczenia-wynikaztego,prawo-
dawcanieposługujesięsynonimami.Zakaztennapotykajednakwyjątki.Przykładem
możebyćakceptowanawwykładnijęzykowejsynonimicznośćterminównustawa”
inaktustawodawczy”.Zakazwykładnisynonimicznejopierasięnadomniemaniuracjo-
55Jednaknienależytegotraktowaćwsposóbabsolutny-przykłademmożebyćwyrokNaczelnego
SąduAdministracyjnegozdnia16lutego2000r.(ISA/Lu1540/98),wktórymuznano,terminnzamiar”
nagruncieprawapodatkowegoniepowinienbyćrozumianywoparciuoprawokarne-właściwejestwtym
przypadkuodwołaniesiędojęzykapotocznego.
56Zob.§19rozporządzeniaMinistraZdrowiazdnia21grudnia2010r.wsprawierodzajówizakresu
dokumentacjimedycznejorazsposobujejprzetwarzania(Dz.U.2010Nr252,poz.1697).
57Niekiedysądystarająsięuczynićwykładnięzwrotówjęzykapotocznegobardziejobiektywnąpoprzez
odwołaniesiędosłowników-należyjednakpamiętaćodwóchrzeczach.Popierwsze,dostępnychjestwiele
słownikówipodrugie,rzadkoonetworzonedlacelówwykładniprawniczej.Zob.A.Bielska-Brodzianek,
Z.Tobor,Słownikiainterpretacjatekstówprawniczych,nPaństwoiPrawo”2007,z.5,s.20in.
58J.Wróblewski,Sądowestosowanie…,1988,s.131.
46