Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
CzęśćA.Prawofnansówpublicznych
soweobejmującezbiór(ogół)powiązanychzesobąiuporządkowanychnormpraw-
nych,zasadidziałańinstytucjiregulującychiwykonującychpublicznądziałalność
finansową(publicznągospodarkęfinansową)zapomocąinstrumentówfinansowych.
Jegoczęściąjestsystemprawafinansowego(por.szerzejpkt3.1).
Współczesnefinansepublicznesądziedzinąwszechstronną,towarzyszącąniemal
wszystkimzjawiskomspołecznymiekonomicznym;sąściślezwiązanezgospodarką,
politykąekonomicznąisocjalnąpaństwaiimsłużą.Jednocześniefinansepubliczne
oddziałująnateprocesyekonomiczneispołeczne.Świadczeniapieniężnenarzecz
demokratycznegopaństwawynikajązaśzobowiązkuprawnego-aktównormatyw-
nychnajwyższejrangi.
Wnaucefinansówiprawafinansowegofinansepublicznesąokreślaneróżnorodnie,
wtymjako:
-zasobyśrodkówfinansowych;
-operacjeśrodkamifinansowymi,zjawiskaiprocesypieniężne;
-gospodarkapublicznymiśrodkamifinansowymi;
-publicznadziałalnośćfinansowa;
-pieniężnaformapodziałuproduktukrajowegobrutto;
-procesygromadzeniaipodziału(redystrybucji,rozdysponowywania)publicz-
nychzasobówpieniężnych;
-stosunkispołeczneiekonomicznepowstającewzwiązkuzgromadzeniemiwy-
datkowaniemśrodkówpieniężnych.
Wszystkieteokreśleniaoddajądobrzezłożonąistotętegopojęcia.Finansepublicznesąbo-
wiemszerokąobiektywnąkategoriąekonomiczną,prawnąipolityczną.Mającharakter:
1)dynamiczny-procesygospodarowaniaśrodkamipieniężnyminacelepubliczne,
czyligromadzeniadochodówiprzychodóworazdokonywaniawydatkówirozcho-
dów,zachodząnieustannie,aśrodkipieniężnesąciąglewruchu,ujmowanewcoraz
szybszymtempie,umożliwiającymtakżenatychmiastowetransakcjefinansowe;
2)dwuczłonowy,azarazemprzeciwstawny-zjednejstronyzapośrednictwem
pieniądzamamiejscepobieranie(gromadzenie,czerpanie,uzyskiwanie)zaso-
bów,czylidochodówiprzychodów(wpływów,wpłat),zdrugiejzaś-ichroz-
dysponowywanie,podziałmiędzyróżnepodmiotyipotrzebyspołeczne,czyli
dokonywaniewydatkóworazrozchodów(wypłat)1.Dwustronnycharakterfi-
nansówpublicznychwyróżnionowprzepisachKonstytucjiRP,wart.216ust.1:
„Środkifinansowenacelepublicznesągromadzoneiwydatkowanewsposób
określonywustawie”.Cechętępodkreślatakżeustawaofinansachpublicznych
(art.3),modyfikującprzepiskonstytucyjny:„Finansepubliczneobejmująpro-
cesyzwiązanezgromadzeniemśrodkówpublicznychorazichrozdysponowa-
niem”.Dlategoteżmożnaokreślić,że:
1E.Chojna-Duch,Prawofnansowe.Finansepubliczne,Warszawa2017,s.8.
ElżbietaChojna-Duch
