Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Systemfnansówpublicznychiprawafnansowego
43
stytucjiGeneralGovernment(GG)powinnoodpowiadaćcelowiśredniookresowemu
dladanegokraju,określonemuwPakcie,dolnyzaśpułapdeficytustrukturalnego
niemożewynosićponad0,5%PKB.Wprzypadku,gdydługsektorainstytucjirzą-
dowychisamorządowychwstosunkudoPKBpozostajeponiżej60%iprzyniskim
ryzykuutratydługookresowejstabilnościfinansówpublicznych,dolnypułapcelu
średniookresowegomożeodpowiadaćdeficytowistrukturalnemudolimitu1%PKB.
Opróczponadnarodowychregułfiskalnych,wposzczególnychkrajachczłonkowskich
UniiEuropejskiejwprowadzanetakżeregułykrajowe.WramachPaktusformu-
łowanoprzepis,wedługktóregoregułydotyczącebudżetu,zatwierdzonewposzcze-
gólnychkrajachczłonkowskich,powinnybyćkomplementarnezprzyjętymiwspól-
notowymizasadamiograniczaniadeficytuidługusektoraGG.
PolskajakopierwszykrajwprowadziładoKonstytucji60%prógrelacjipaństwowego
długupublicznegodoPKB.Artykuł216ust.5KonstytucjiRPokreślabowiem,że:
„Niewolnozaciągaćpożyczeklubudzielaćgwarancjiiporęczeńfinansowych,wna-
stępstwiektórychpaństwowydługpublicznyprzekroczy3/5wartościrocznegopro-
duktukrajowegobrutto”.
Tradycyjneujęcierelacjiwysokościpaństwowegodługupublicznego,zawartewTrak-
taciezMaastrichtorazwKonstytucjiRP,jestrównieżokreśleniemwystępującym
wustawieofinansachpublicznych.Ustawawprowadzaponadtoinstytucjęprawną
stanowiącąścieżkęprawnązapobiegającądojściudolimitu60%długudoPKB,
określonąjakoproceduryostrożnościoweisanacyjne(por.niżej).
ZgodniezPaktemStabilnościiWzrostuPolskaprzyjęłajakocelśredniookresowydefi-
cytstrukturalnysektorainstytucjirządowychisamorządowych(GG)napoziomie1%
PKB.Jestonzgodnyzkonstrukcjąstabilizującejreguływydatkowej,którawystępuje
wramacheuropejskiegosektoraGG,wprowadzonejwPolsceod2014r.Regułamaza
zadaniedoprowadzićdoobniżeniatzw.deficytustrukturalnegodopoziomu1%PKB
(wśrednimokresie).Przyobliczaniudeficytustrukturalnegonieuwzględniasięwahań
cyklicznych,związanychzkoniunkturągospodarczą-wlatachwysokiejkoniunktury
gospodarczejwydatkirosnąwięcwolniejniżbieżącyPKB.OsiągnięcieMTOnapozio-
mieminus1%PKBpozwolićmanautrzymaniedeficytusektorafinansówpublicznych
napoziomie3%PKB,zarównowczasieożywienia,jakispowolnieniagospodarczego.
AbyuzależnićwzrostwydatkówpublicznychodśredniookresowejdynamikiPKB,do
wyznaczaniapoziomulimituwydatkówstosowanajestśredniadynamikiPKBz8lat
(6wcześniejszychlat-„historycznych”-orazszacunkurokubieżącegoiprognozyna
kolejnyrok).Regułaobejmujewiększączęśćsektorafinansówpublicznych(pozaza-
kresemjejoddziaływaniapozostająjednaknp.jednostkisamorząduterytorialnego).
Wustawiewprowadzonoregułyfiskalneprzeliczającezłotezwykorzystaniemśred-
niejarytmetycznejśrednichkursówkażdejzwalutobcychogłaszanychprzezNBP
ElżbietaChojna-Duch