Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ryshistorycznyopiekizdrowotnejnaddzieckiem
DlapediatriiistotneznaczeniemająpraceRhazesazPersji(865–925)iAwi-
cennyzBuchary(980–1037).
WśródwielupracRhazesadlapediatrówważnejestprzedewszystkimpierwsze
naświeciedzieło,sprzedponad1000lat,poświęconewyłączniechorobomdzieci
nCapitulumdecurispueroruminprimaaetate”(Rozprawaolecznictwiedzieci
wpierwszymokresieżycia).
WdzielenCanonMedicus”Awicennapoświęciłdzieciom4rozdziały,wktórych
omawiałpielęgnację,karmienie,chorobyiwychowaniedzieci.Byłonrównież
wielkimorędownikiemkarmieniapiersiąswychdzieciprzezmatki.Uważałrów-
nież,żeodpowiedniewychowanie,prawidłowokształtującecharakterdziecka,de-
cydujeomoralnymifizycznymjegozdrowiu.nCanonMedicus”ażdoXVIIIwieku
nietraciłaktualności.Byłwielokrotniewydawanyiznaleźćgomożnarównież
wbibliotekachnaukowychKrakowaiWarszawy.
Zpunktuwidzeniaorganizacjiopiekizdrowotnejnaddziećmidziełemśrednio-
wieczabyłydomysierotipodrzutków.Powstawałyoneprzyklasztorachikościołach
jakowyrazchrześcijańskiegomiłosierdzia.Pierwszydompodrzutkówzostałzałożony
w787rokuwMediolanie,następnewielelatpóźniejwKonstantynopolu(XIwiek)
orazwMontpellier,RzymieiMarsylii.Ciekawymrozwiązaniemzapewniającymano-
nimowośćosobiepodrzucającejdziecko,zastosowanymwrzymskimprzytułku,był
tzw.kołowrotek,umieszczanyuwrótprzytułku.Jegoczęściąbyłaskrzynka,doktórej
wkładanoniemowlę,odbieranenastępniepozakręceniukołanaodgłosdzwonka,sy-
gnalizującegopodrzuceniedziecka.Urządzeniatebyłyrozpowszechnionewwielu
krajacheuropejskichdoXIXwieku.Wwarszawskimdomudlapodrzutkówzałożo-
nymw1732rokuprzezksiędzaBaudouinazniesionojew1871roku.
Domypodrzutkówiprzytułkiniespełniłypokładanychoczekiwańzdrowotnych
iwychowawczychzpowoduwielkiejchorobowościiśmiertelności,przekraczającej
unajmłodszychdzieci95%.
1.3.WiekXV–XVIII
PoXV-wiecznychkompilacjach,niewnoszącychoryginalnychkoncepcji,opartych
jedynienaopracowaniachautorówstarożytnych,pierwszympoważnymdziełem
opisującymwsposóbusystematyzowanychorobydziecibyłpodręczniknDemorbis
puerorumtractatus”GirolamoMercurialezAkademiiwPadwie.Wopracowaniu
dziełabrałudziałjegouczeńJanChrościejowskizPoznania,któryopracowałwy-
kładymistrzaiwydałjew1583rokuwWenecji,dedykującsenatorommiastaPo-
znaniazwdzięcznościzauzyskanestypendium.Dziełodoczekałosięwieluwydań,
będącpodstawąnauczaniapediatriidopoczątkuXVIIIwieku.
Narozwójmyślipediatrycznejwielkiwpływwywarłfilozof,psycholog,pedagog
ilekarzwjednejosobieJohnLocke(1632–1704).JegonMyśliowychowaniu”
opublikowanew1693jeszczedziśbudzązainteresowaniepedagogów.Ztegodzie-
łapochodzintabularasa”(czystakarta),którąodnosiłdoduszydziecka,naktórej
dopierowychowanieiżycienanosiróżnepisma.Stamtądteżwywodzisiędodziś
popularnepowiedzenienzdrowyduchwzdrowymciele”.Lockeprezentowałna
16
