Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójdziecka
Okreswczesnegodzieciństwa
Czynnikikontrolująceproceswzrastaniado3.rokużycianiezostałydokładniepo-
znane.Prawdopodobniesąonezbliżonedooddziałującychwokresieprenatal-
nym.Dyskusyjnepozostająproporcjewpływówgenotypuosobniczegoioddziały-
wańśrodowiskowychnaprocesrozwojuwpierwszych3latachżycia.
Od2.rokużycianastępujezwolnienietemparozwoju.Szczególniewyraźnie
znajdujetowyrazwprzyrostachrocznychwysokościciała,któresystematycznie
maleją:odokoło25cmwpierwszymrokużyciadookoło12cmwdrugimrokuży-
ciai8cmwtrzecimroku.Zkońcem3.rokużyciadzieckoosiągaokoło
1
/
4
masy
ciałai
1
/
3
powierzchniciała,niecopowyżejpołowyostatecznejwysokościciała,
aponad90%obwodugłowyczłowiekadorosłego.
Bardzoistotnymzmianomulegająproporcjeciała.Zmieniasiękształtgłowy.
Kończysięproceswyrzynaniazębówmlecznych.Wydłużeniuulegająkończyny.
Zmniejszasięilośćtkankitłuszczowej,zwiększamasamięśniowaciała.Sylwetka
dzieckazgrabnieje.Podkreślonezostają(niekiedynadmiernie)fizjologicznekrzy-
wiznykręgosłupa.Wypiętybrzuchipozorniepłaskiestopysąwtymokresieżycia
u90%dziecizjawiskiemprawidłowym,związanymzwiotkościąmięśni.
Dziękipostępującejintegracjineuromotorycznejikoordynacjikorymózgu
opanowanezostająpodstawoweczynnościlokomocyjne.Dziewczynki,choćmniej-
sze,naogółszybciejrozwijająsięmotorycznie.Kształtujesięrównowagawodno-
-elektrolitowa.Zwiększasięodpornośćdziecka.
Wśródzachodzącychprzemianustrojowychnaplanpierwszywysuwająsięce-
chyrozwojuumysłowego.Szczególnieintensywnierozwijasięmowa(zazwyczaj
szybciejudziewczynek).Zaczynakształtowaćsięosobowośćdziecka.Zmieniasię
jegozachowanie.Wyróżniaonosiebiespośródinnychosób.Charakterystyczna
jestznacznapobudliwośćruchowaorazniemożnośćdłuższejkoncentracjiuwagi.
Okresprzedszkolny
Jakjużuprzedniowspomniano,granicewiekuprzedszkolnegookreślononapod-
stawiekryteriumspołeczno-wychowawczego,czynawetadministracyjnego,jakim
jestwiekprzyjętydlazinstytucjonalizowanejformywychowaniaprzedszkolnego.
Niemanatomiastwyraźnychgranicbiologicznychmiędzypoprzednimanastęp-
nymokresemrozwoju.
Wokresieprzedszkolnymutrzymujesięspostrzeganeuprzedniozwolnienie
temparozwoju.Zaznaczasięjednakwiększezróżnicowanieprzebieguprocesu
rozwoju.Byćmożezwiązanejesttozrozpoczęciemwydzielaniawłasnegohormo-
nuwzrostu.
Między3.a7.rokiemżyciaprzyrostwysokościciaławynosi26–27cm,znie-
znaczną(1cm)przewagądziewczynek.Rytmwzrastaniawtymokresiejestróżny.
Intensywniejrosnąchłopcymiędzy3.a6.rokiemżycia,adziewczynkimiędzy3.
a4.rokiem.Masaciaławtymokresiepowiększasięo10kg.Najmniejszeprzyro-
stywysokościimasyciałachłopcówidziewczątwystępująmiędzy6.a7.rokiem
życia.
48
