Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwagiwstępne
29
łoruskie75.Choćjegoklasyfikacjamożebyćuznanazakontrowersyjną
(choćbydlatego,żewielezcech,uważanychprzezniegozawyróż-
niającezabytkistarobiałoruskie,występujewgwarachukraińskich76,
czy–zdrugiejstrony–niewszystkiecechyzabytkówukraińskichsą
powszechnewukraińskichgwarach77),tomożebyćonapomocna
wsystematyzacjizabytków.
Typowymi,wedługU.Aniczenki,cechamizabytkówstarobiało-
ruskichsą:
1)mieszanieć-ewpozycjiakcentowanejjakinieakcentowanej;
2)twardość[c]:отецz;
3)mieszanie[c]–[ć]:оцищать;
4)obecnośćkońcówki-yje/-ijewNom.pl.odmianyprzymiotni-
ków,imiesłowówprzymiotnikowych,zaimkównieosobowychili-
czebnikówporządkowych:малые;
5)obecnośćkońcówki-oje/-ejewGen.sg.fem.odmianyprzy-
miotników,imiesłowówprzymiotnikowych,zaimkównieosobowych
iliczebnikówporządkowych:светлое,синее,принесеное,своее,деся-
тое;
6)występowaniekońcówki-mw1.os.pl.czasownikówczasu
teraźniejszegoiprzyszłegoprostego:носимz;
7)tworzenieczasuprzyszłegoanalitycznegozapomocąsłowapo-
siłkowegobyć;
8)formyinfinitiwuna-tь;
9)obecnośćformna-awrzeczownikachrodzajumęskiego,typu:
забойца,злочынца;
75У
.Ан.чэнка,Беларуска-ўкра.нск.я...,op.cit.,s.22.
76Por.np.niżejpunkty4,7,8.Końcówki-yje/-ijewNom.pl.odmianyprzy-
miotników,imiesłowówprzymiotnikowych,zaimkównieosobowychiliczebników
porządkowychwystępująnaprzykładwgwarachpoleskich,С.Бевзенко,Укра.нська
д.алектолог.я,Kijów1980,s.113.Nieakcentowanakońcówka-mw1.os.pl.cza-
sownikówczasuteraźniejszegoiprzyszłegoprostegowystępujezarównowgwa-
rachpołudniowo-wschodnichipoleskich,jakipołudniowo-zachodnich,ibidem,
s.134.Formyczasuprzyszłegoanalitycznego,utworzonezapomocąsłowaposił-
kowegobyć,sąpowszechnewgwarachpołudniowo-zachodnichipoleskichlewo-
brzeżnych,ibidem,s.136inast.Formyinfinitiwuna-t’wkońcuwystępujączęsto
paralelniezformamina-ti,zwłaszczawdialektachpołudniowo-wschodnich.Por.:
ibidem,s.126.
77Por.np.niżejwśródcechcharakterystycznychzabytkówjęzykastaroukraiń-
skiego,pkt.3.FormyNom.=Acc.sg.neutr.na-ojewystępująm.in.wgwarach
nadsańskich,wszeregugwarwołyńsko-poleskich;gwarypoleskiemająrównież
końcówkę-ajadlaNom.sg.fem.i-ujudlaAcc.sg.fem.,por.:ibidem,s.109.
