Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pewnepismocodzienne.Zadaniepolegałonatym,abyzuszeregowa-
nychalfabetycznieliterAABĘIJNRZutworzyćsensowne,poprawnegra-
matyczniesłowo.Oczywiścieprawiewszyscyrespondenciodpowiedzieli
konwencjonalnie,czyli,,prawidłowo,,:JARZĘBINA,gdyżjesttojedyne
polskiesłowodającesięztychliterułożyć.Alebyłwyjątek:jeden
zrespondentów–CzłowiekPrawdziwieOryginalny–nadesłałodpo-
wiedź:ZĘBJARNIA.Słowopoprawnegramatycznie,atakżesensowne,
gdyżzbudowanenawzórsłów,,piekarnia,,,
,,drukarnia,,,
,,winiarnia,,,
,,trupiarnia,,,oznaczamiejscezajmowaniasięzębamibądźwytwarzania
zębów(cóż,żemiejscatakiegowistocieniema,gdyjęzykjestwarza).
AutorZĘBJARNIzachowałsięjakkosmitaznającyzasadysłowotwórstwa
igramatykipolskiej,lecznieznającykonwencjileksykalnychpolszczyz-
ny.Zachowałsięjakdziecko,którezanimuzyskawpełni,,kompetencję
językową,,,czylizdolnośćkonwencjonalnego–umownego,anielogicz-
nego–stosowaniagramatykiileksemów,swobodniewykorzystuje
wchłoniętepodświadomieregułyjęzyka,traktującgojakoniezawodne
istuprocentowologicznenarzędziewyrażaniamyśli,ioznajmiazdumą
popierwszejwizyciewkościele:,,NiebałemsięPambuka.Ajeden
aniołekbyłtakichlujny,,.Zachowałsięjakpoeta–boktóżlepiejod
poetówznatrudwyzwalaniasięzkonwencjiznaczeniowejidążenia
dotego,
,,abyjęzykgiętkipowiedziałwszystko,copomyśligłowa,,.
,,Lubięciszeptaćsłowa,którenicnieznaczą–mówiLeśmian.–,,Ażje
samapowiążesziułożyszwzdania/ibrzmieniemgłosudodaszzna-
czeniaitreści,,(Leśmian1965:354).
Jabberwocky
,czyliwywabianiesensu
,,Dziecięca.omnipotencjamyśli,,jakpodejrzewam,pozostajedostatecz-
nienieuwiędławdorosłościnato,abyśmymogliprzeskoczyćprzez
prosceniumistaćsię(choćbytylkonachwilę)kimkolwieknascenie,,
–piszepsychologJeromeBrunerwksiążceActsofMeaning(2000:54,
tłum.J.K.).Prosceniumtobarierakonwencjijęzykowej,blokującejdostęp
dobezmiarusłowotwórczej–awięcświatotwórczej–wolności.
Próbypowrotudodziecięcejniewinnościjęzykowejznalazłyswego
mistrzawosobieLewisaCarrolla,autora,,nonsensownego,,poematu
Jabberwocky,otwierającegosięsłynnąstrofą:
20