Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
CelinaJuda
rzeczywistościąatym,coewokujefikcjonalnycharakterdziełaliterackiego.Nikt
zowejintelektualnejrywalizacjiniewychodzizwycięsko(aniBardarska,która
musiałanuśmiercić”autora/bohateraswegotekstu,gdyżmógłbyzdemaskować
jejartystyczneuzurpacje,aniczytelnik,któryczasembezrefleksyjniekorzysta
zdobrodziejstwnowychtechnologii,zapominającowielutradycyjnychzasadach
współżyciazbliskimi),alebyćmoże1jakzachęcawydawcaksiążki1czytel‑
nik,podejmującdziełoniepewnegoswegolosutwórcy,zechcenapisaćciągdal‑
szyhistoriiwymyślonychprzezBardarską(stosownyadreselektronicznyzostał
zamieszczonynakońcuksiążki).
Ważnemiejscewnnowymotwarciu”przekładówbułgarskichzajmujewspo‑
mnianajużantologiawspółczesnychsztukbułgarskich1Lotyipowroty.Tłu‑
maczkatychtekstówHannaKarpińskajestpostaciąznanąiuznanąwPolsce;jej
profesjonalizmikompetencjecenionesąrównieżwBułgarii13.Wybórdokonany
przezeńtymrazempodyktowałainteresującanascezura1989r.Samatłumaczka
stwierdza,żenCelemantologiijest[ś]prezentacjasztukrzeczywiścienajnow‑
szych,toznaczytakich,którepowstaływostatnimdziesięcioleciu,zostałynapi‑
saneprzezautorówmłodszegopokoleniaidotądpozostająwPolscenieznane”14.
Czytelnikzainteresowanytąwłaśnieformątwórczościjestwnadzwyczajkomfor‑
towejsytuacji1madodyspozycjibardzoobszernymateriałporównawczy(tłu‑
maczkanietylkoprzezorniezamieściłabibliografiętekstówscenicznych,które
ukazałysięibyływystawianewpolskichteatrach,aletakżezaprezentowałakom‑
petentnysyntetycznyprzekrojowyrysgatunkuimiejsce,jakiezajmujewhistorii
literaturybułgarskiej).Wtensposóbłatwoodbiorcypolskiemudokonywaćpo‑
równań,zorientowaćsię,wjakichkierunkachrozwijasięnajnowszadramaturgia
bułgarska1najakichpoziomachkultury/literaturyautorzyszukająporozumie‑
niazprzeszłością,agdziedominantęstanowieksperyment,grazkompetencjami
odbiorcy.TekstywtłumaczeniuKarpińskiejprowadząnietylkoswoistydialog
zdokonaniamirodzimychtwórców.Pozwalająuzmysłowić,żeczytelnik1świa‑
dekiuczestnikczasutransformacji,borykasięzidentycznymiproblemami,od‑
czytujeznakitegoczasuwpodobny,jeślinieidentycznysposób.Pośrednikiem
wakcieoswajaniastarych/nowychdylematówstajesięwtymwypadkukompe‑
tentnytłumacz.
Próbaobiektywnejocenydokonańtłumaczyzajmującychsiępośrednictwem
międzykulturamipolskąibułgarskąmusidoprowadzićdowniosku,żeobecna
granicznasytuacjaprzypominaàreboursczassprzed1945r.,gdyrzeczywista,
awięcweryfikowalnaobecnośćliteraturybułgarskiejwpolskiejprzestrzenikul‑
turowej,wyrażanaaktywnościąreprezentatywnejdladziedzinygrupytłumaczy,
13Dorobektranslatorskitejpopularyzatorkiliteraturyikulturybułgarskiej,nietylkowzakresietek‑
stówdramatopisarskich,aletakżeprozy,jestjakościowoiilościowotakimponujący,żewymagałby
odrębnegokomentarza,nacozakresiformułatejwypowiedziniepozwalają.
14Lotyipowrotybułgarskichsztuk.W:Lotyipowroty…,s.16.
