Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zobrazemlokalnychspołecznościjakostrukturbiernych,
wymagającychwłaśniezzewnątrzsterowanejzmiany
(zob.m.in.Crewe,Harrison2002:43–46;Ferguson1994;
Mosse2005;Vorbrich2009,2013).Sątowięc
rozpoznania,którewpewnymsensieodmawiajątym
społeczeństwomwłasnychmechanizmów
modernizacyjnych,aszczególnieistotnyjest
tupunkt/moment,wktórymprzeoczonazostajewiedza
orozwojuizmianienastępującychżywiołowozasprawą
samychlokalnychaktorówspołecznych(zob.m.in.Hobart
1993:3–12).Ktośmógłbypowiedzieć,żeprogramy
rozwojowedużychorganizacjimiędzynarodowych
powstająpoprostuzwyklewgłowachekspertów-
planistów,żesąkonstruowanewodniesieniu
donajnowszejwiedzyekonomicznej,agrotechnicznejczy
technologicznejirzadkokiedyuwzględniajątaką
praktyczną,oddolnąwiedzęlokalnychspołeczeństw
owłasnychimpulsachimożliwościach
modernizacyjnych8.Twórcyprogramówrozwojowych
mająwięc,siłąrzeczy,zwykledośćschematyczne
wyobrażenieosposobiefunkcjonowaniaspołeczeństw,
doktórychzwracająsięzpomocą,ijednocześnie
napodstawietakiegomodeluzakładająpewne
przewidywania,projektyzmian.Jesttoprzejście
zestadiumAdostadiumBekonomiczniewyobrażanego
„rozwoju”–takjakwidzimytonaprzykładwklasycznym
ujęciuWaltaRostowa(1960).Wtejperspektywiepojawia
sięjednocześniezałożenie,żewiedzaekspercka,
technologicznaczyorganizacyjnamazostać
przetransferowanadośrodowisklokalnych,
doniezachodnichsystemówgospodarowania,inastępnie
maprzynieśćrezultatwpostacizaplanowanegoprocesu
rozwojuekonomicznego(iwkonsekwencji–społecznego).
Jesttozatemmyśleniewyraźnieteleologiczne,
ukierunkowanenapewienpunktdojścia,coznakomicie
widać,kiedysięjeporównazzupełnieinnymiideami
rozwoju–np.wIndonezjijednozokreśleńrozwoju,
perkembangan
,oznaczabardziejsamoistnyrozkwitczy
wzrost(metaforaorganiczna,związanazrozwojem
kwiatostanu),copokazuje,żemożnamyślećinaczej
