Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
BARBARASTELMASZCZYK
NowościązaproponowanegoprzezWordsworthamodelupoezjiijegoce-
lembyło
wybieraniezdarzeńisytuacjizżyciacodziennegoirelacjonowanieichczyteż
opisanie,odpoczątkudokońca,wmiaręmożliwościjęzykiemnaprawdę
używanymprzezludzi.Jednocześnieusiłowałem-pisał-przydaćzda-
rzeniombarwzapożyczonychzwyobraźni,dziękiczemuzwykłerzeczy
przedstawiająsięczytelnikowiwnowyminiezwykłymświetle(45)
10
.
Idodawał,żejegopragnieniemnadrzędnymbyło,abywtychzdarze-
niachisytuacjachnajzwyklejszych:wyśledzićkształtowaniesięnnaszych
myśliwstaniewzruszenia”,awybierałdoichprezentacjiwpoezji
nżycieskromneiwiejskie”,bopodstawoweludzkienamiętnościnajłatwiej
jestznaleźćwłaśnietam-jakmniemał-gdziewswoimelementarnym
trwaniu,npodstawowenamiętnościludzkiegosercaznajdujążyźniejszą
glebę”izdolnesąosiągaćdojrzałość;nmniejmająhamulcówiprzemawiają
prostszym,dobitniejszymjęzykiem[ł]więcmożnajedokładniejzbadać
ibardziejprzekonywającoopisać”(46).Ostrzejegoprojektubyłowięc
sprzeciwemwobecpoezjipóźnegoklasycyzmuzjegokonwencjonalizacją
językaizposuniętymdosztucznościregułamipoetykinormatywnej,ateż
przeciwchorobliwemuprzerostowiornamentyki,orazngórnolotnościipu-
stejfrazeologiiwieluwspółczesnychpisarzy”(45),którychutworykształ-
towałygustwspółczesnychodbiorców,wpływającnegatywnienaichwraż-
liwośćestetycznąiliterackieupodobania.AutorPrzedmowywskazujenate
zjawiska,określającjejakoogrompowszechnegozła,któregosiłamoże
nstępićbystrośćumysłuiuczynićgoniezdolnymdowszelkichdobrowol-
nychwysiłków,doprowadzićdoniemalbarbarzyńskiegoodrętwienia”
11
.
Wordsworthodżegnujesięodtejnadmiernej,aniczemuinnemu,jaksamej
sobiesłużącej,uczuciowościpodmiotuimocnoakcentuje,żenspontaniczny
wybuchgłębokichuczuć”,któryprzenikakażdądobrąpoezję-niewystar-
cza,żeniezbędnyjestpostulatmedytacji,koniecznej,bynwopisachzjawisk
wzbudzającychoweuczuciamożnadostrzeczawartycel”(47)
12
.Podkreśla
zasadnicząróżnicęmiędzyBalladamilirycznymianpopularnąpoezjądnia
dzisiejszego”,polegającąnatym,
___
___
___
___
___
___
___
___
10
Podkreśleniemoje-B.S.
11
JakoprzykładprzytaczawierszThomasaGraya,pełenozdobnikówiszczególnejko-
kieteriicelebrującegosiebienja”lirycznego.
12
Zdarzasię,iżwdwudziestowiecznych,uogólnionych,podręcznikowychkomenta-
rzachdoprogramunowejliteraturyWordsworthawskazujesięjedynienajegopostulat
nspontanicznegowybuchugłębokichuczuć”,zaśpomijasięczęśćdrugątegopostulatu,czyli
warunekmedytacji,naddanejrefleksji,jakawinnaobejmowaćlirycznąekspresję.Tegoro-
dzajuskrótzmieniaznaczącomyślWordswortha.
