Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp.Czymzajmujesiępsychologiapenitencjarna?
znanychnamprób–niektórychprzedwcześniezakończonych–Uwbudowania”
wistniejącysystempenitencjarnynowychstrukturorganizacyjnych.Wystarczy
tuprzypomniećtakzwanyeksperymentgdańskiHenrykaMachela,projektrze-
szowskiJózefaRejmana,pomysłoddziałuwewnętrznegoJózefaKoreckiegoczy
najnowszyprojektoddziałupenitencjarnegoKrzysztofaKellera.
Poważnyproblempenitencjarnystanowizróżnicowaniespołecznościwięź-
niów.Opisowiróżnychkategoriiosóbskazanychnapobytwzakładachkarnych
poświęconyjestwcałościrozdziałszósty,następnezaś,siódmy,ósmy,dziewiąty
idziesiąty,dotycząrozmaitychrealizowanychprzezSłużbęWięziennąformod-
działywańpenitencjarnych.Szczególnąuwagępoświęconowolontariatowiho-
spicyjnemuwięźniów,więziennemuduszpasterstwuorazrolikontaktówosób
skazanychzespołeczeństwemludziwolnych.
Sekretneżycieinstytucjitotalnychwciążbudzizainteresowanieiskłaniado
badańempirycznych,pomimopojawiającychsiętuiówdzieopinii,jakobymiało
onozamieraćwpolskichzakładachkarnych.Subkultura,podkultura,grypsera
lubUdrugieżycie”więziennezdumiewaswojąobrzędowością,rozmaitościąwzo-
rówzachowania,zakazówinakazóworazbogactwemsposobówkomunikacji.
Nieformalnegolubtajemnegonurtużyciawięźniów–główniemłodocianych–
orazprzejawówpodkulturywięziennejdotyczyjedenastyrozdziałnaszejpracy.
Uwięzieniewsposóboczywistyinieuchronnyprzerywaradykalnienormalny
przebiegirytmżyciarodzinnegoizawodowegoczłowiekaorazniesiezsobącały
szeregdolegliwości.Wszystkieplanyskazanegoulegająkompletnejdezorganiza-
cjiiwnajlepszymraziezostajązawieszoneiodroczonewniepewnąprzyszłość.
Skazaninapozbawieniewolnościstająsięprzedmiotemoddziaływańpersonelu
imająnikłeszanseosobistejkontroliiwpływunato,codziejesięwzamkniętym
środowisku.Rozdziałdwunastystanowijeszczejednąpróbęopisutegozjawiska.
SpecyficznągrupęzawodowąstanowiąfunkcjonariuszeSłużbyWięziennej.
Głównieodichzaangażowania,pasji,postawikompetencjipsychospołecznych
zależyskutecznośćresocjalizacjiuważanejwciążprzezwieluludzizagłówny
celkarypozbawieniawolności.Personelwięziennyreprezentujenietylkoaparat
przymusu,aletakżewolnychobywateli,tychsprawiedliwychiuczciwych,którzy
potrafiązobaczyćczłowiekarównieżwprzestępcy.Szczególnychpredyspozycji
osobowościowychwymagapracazwłaszczawychowawcówioddziałowych.Na
nichbowiemspoczywagłównyciężarprowadzeniaprocesuponownegouspo-
łecznieniaprzestępców.Jegorealizacjanapotykanaliczneprzeszkody.Wystarczy
wskazaćdwietakiepoważnebariery.Liczbaprzypadającychczyprzypisanych
jednemuwychowawcywięźniówjesttakduża,żeczasichbezpośrednichUwy-
chowawczych”kontaktówjestporażającoskromny.ULiniowi”pracownicysą
ponadtotakbardzoobciążenipracąadministracyjno-biurową,żeichosobo-
wekontaktyzeskazanymisązazwyczajkrótkie,powierzchowneiwefekcie
małoskuteczne.
