Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
Rozdział1.Kara,karykryminalneikarapozbawieniawolności
Praktykasprawiedliwościnaprawczej,obecnieodgrywającawPolsceniewiel-
kąrolę,znajdujeogromnepoparciewdyrektywachRadyEuropy.Naszczególną
uwagęzasługujeRekomendacjaR(99)19,którazalecajaknajszerszejejpro-
pagowanieorazedukowaniespołeczeństwawjejzakresie(Rękas,2004).Rada
Europy,począwszyodlat80.,starasięwykazaćsłusznośćzamianysprawiedli-
wościretrybutywnejnanaprawczą.
Nazakończeniewartozwrócićuwagęnajeszczejednąkwestię.Wliteraturze
przedmiotumożnaspotkaćsięzestwierdzeniem,żesprawiedliwośćnaprawcza
odrzucakaręjakonieakceptowalnyinieefektywnyśrodekoddziaływania(Ciepły,
2009).Pokrywasiętozjejzałożeniamikoncepcyjnymi,jeśliuznamy,żeprzyspo-
rzeniecierpieniasprawcymiałobybyćgłównymcelemkary.Niektórzyautorzy
jednak(Daly,2002;Zernova,2007)wskazują,żekarastanowijedenzelemen-
tówoddziaływaniaedukacyjnegoiintegracyjnegosprawiedliwościnaprawczej.
Przestępcyodczuwajądolegliwość,uczestniczącwjejprocesie,azarównoofiara,
jakispołecznośćlokalna,jeślipostrzegałyby,żezapewnekrzywdysprawcanie
otrzymałkary,mogłybyuznać,żezostałyonestrywializowane,awagaodczuwa-
nychprzeznichemocji–umniejszona.Takwięc,wedługnich,sprawiedliwość
naprawczaniepowinnabyćpostrzeganajakoalternatywadlakarykryminalnej,
alejakojejbardziejkonstruktywna,alternatywnaforma.
1.6.Karapozbawieniawolnościijejfunkcje(MieczysławCiosek)
Wrepertuarzepolskichkarkryminalnychszczególnemiejscezajmujekara
bezwzględnegopozbawieniawolności10.PolskiKodekskarnyz1997roku(obo-
wiązujeod1września1998roku)przewidujenastępujące–jużwcześniejwy-
mienione–karykryminalne;karęgrzywny,karęograniczeniawolności,karę
pozbawieniawolności,dwadzieściapięćlatpozbawieniawolnościorazdoży-
wotniepozbawieniewolności(art.32k.k.).Wartododać,żekaradożywocia
zawieszonaw1970roku,aprzywróconaw1995roku,pozostajewwyraźnej
sprzecznościzresocjalizacyjnąfunkcjąkaryuwięzienia,choćwiążesięznią
możliwośćwarunkowegozwolnieniapodwudziestupięciulatachjejodbycia
(Wąsik,1993).
ObowiązującyKodekskarnynieprzewidujekaryśmierci(byławykonywana
wPolscedo1988roku).Ustawodawcaprzyjąłzasadę(czyrzeczywiściezawsze
respektowaną?)ultimaratio,któragłosi,żesądorzekabezwzględnąkarępozba-
wieniawolnościtylkowówczas,gdyinnakaralubśrodekkarnyniegwarantuje
spełnieniacelówkarnych.
10Podstawowymźródłemdoopracowaniategozwięzłegopodrozdziałubyływybranetreści
mojejwcześniejszejpublikacjipoświęconejpsychologiiizolacjiwięziennej(Ciosek,1996).
