Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Uwarunkowaniarólmiędzynarodowych
31
współzależnościąmiędzyświadomościąpaństwaapostrzeganiemgoprzezinne
podmiotymiędzynarodowe,istotnymelementemutrzymywanialubzmianytoż-
samościmiędzynarodowejpaństwajestbudowanieprzezniewłasnegowizerunku.
61
Tożsamośćmiędzynarodowapaństwamaścisłyzwiązekzrealizowanąpolityką
zagranicznąirolamimiędzynarodowymi.JakzauważaStanisławBieleńndzięki
poczuciutożsamościpaństwakształtująswojewłasnehierarchiewartościoraz
będąceichkonsekwencjąpriorytetydziałania.Tezaśskładająsięnapolistrategie
imająwpływnarolemiędzynarodowe.Wzależnościoddeklarowanychirealizo-
wanychprzezpaństwarólmiędzynarodowychwyróżniasięm.in.tożsamośćmo-
carstwową,przywódczą,sojuszniczą,partnerską,kliencką,satelicką,członkowską
(worganizacjimiędzynarodowej)iinne.Wkażdymprzypadkumamydoczynienia
zkonfliktowymlubkooperacyjnymzderzaniemidentycznościkonkretnegopaństwa
ztożsamościąinnychuczestników”.WopiniiAlexandraWendtażnerodzaje
62
tożsamościaktorówpowodująkonfliktogenność,ponieważpaństwaobstająprzy
swoimpojmowaniurólmiędzynarodowychiniechcąichzmieniać.Niewyklucza
onjednakkooperacyjnościrólmiędzynarodowych.Matomiejscewsytuacji,gdy
państwadążądoadaptacjiizmianwśrodowiskumiędzynarodowymzgodnieze
zmieniającymisiępotrzebamiiinteresami,coskłaniajedokompromisówiko-
operacji.Państwa,zgodniezzałożeniamikonstruktywistów,dochodzązesobądo
63
porozumieniawewspólnymprocesiekomunikacyjnym,polegającymnaargumen-
tacji,deliberacjiiprzekonywaniu.
64
Reasumującnależystwierdzić,żetożsamośćpaństwakształtujączynnikiwe-
wnętrzneizewnętrzne,atożsamościwpływająnawybórról,którepaństwochce
pełnić.Ichokreślenieznajdujeodzwierciedleniewkoncepcjipolitykizagranicznej
państwai/lubrólmiędzynarodowych,rozumianejjakoprzemyślany,wyobrażony
stanrzeczyispraw,którypowinienstaćsięrealny.Mająonecharakterróldeklaro-
wanych.Wkonsekwencjitożsamośćpaństwaimplikujerównieżrodzajerólodgry-
wanychorazwpływanaichspecyfikę,tj.ichszczególnośćiodmiennośćodról
odgrywanychprzezinnepaństwa.
tożsamościnarodowejwewspółczesnychstosunkachmiędzynarodowych,UniwersytetŚląski,Ka-
towice1986;GrażynaMichałowska,Zmiennośćiinstytucjonalizacjamiędzynarodowychstosun-
kówkulturalnych,OśrodekBadańSpołecznych,Warszawa1991;JerzySzacki,Dylematyhistorio-
grafiiideiorazinneszkiceistudia,PWN,Warszawa1991;WaldemarJ.Szczepański,Kultura
iideologiawstosunkachmiędzynarodowych(relacjeizależności),[w:]ArturBodnar,Waldemar
J.Szczepański(red.),StosunkiMiędzynarodowe.Problemybadańiteorii,WydawnictwoPWN,
Warszawa1983,s.207-238;AlanCassels,IdeologyandInternationalRelationsintheModern
World,Routledge,London1996.
61
Zob.JózefKukułka,Postrzeganiemiędzynarodowe,nStosunkiMiędzynarodowe-International
Relations”1992,t.16,s.91-103.
62
Bieleń,op.cit.,s.29-30.CiekaweopracowanienatemattożsamościAmerykanówzob.Samuel
P.Huntington,Kimjesteśmy?:wyzwaniadlaamerykańskiejtożsamościnarodowej,Wydawnictwo
Znak,Kraków2007.
63
Wendt,AnarchyiswhatStatesMake...,s.395-421.
64
Czaputowicz,op.cit.,s.318.Zob.teoriędziałaniakomunikacyjnegow:JürgenHabermas,
Teoriadziałaniakomunikacyjnego,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa1999.