Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
RzeźbanowożytnawkręguJasnejGóryipolskiejprowincjizakonupaulinów
paniiwarszawskiej,organizowanejwtymokresieprzezkanonikówregularnychzkonwentu
św.JerzegonaNowymMieście,znalazłysięmiejscakultuwGidlachiŚwiętejAnnie.Tesame
sanktuariaod1683r.zaczęłanawiedzaćpielgrzymkakrakowska60.
WXVIIw.drugimpozaJasnąGórącentrumadministracyjnymzakonubyłafarawCzę-
stochowie,obsługiwanaprzezmiejskiklasztorpaulinów61.Zakonobjąłposługąduszpasterską
miastowrazzkilkunastomaokolicznymiwsiaminależącymidotejparafii,atakżewłasnedobra
ziemskieklasztorujasnogórskiego,zCzęstochówkąnaczele62.Najbliższymifiliamibyłyusytu-
owanewpobliżuklasztorudwiekaplice–cmentarnaśw.św.RochaiSebastianawCzęstochówce
(zbudowanaw1641r.)63,orazszpitalnaśw.Jakuba(wzniesiona1642),którasłużyłatakżeobsłu-
dzemedycznejruchupątniczego64.W1641r.prowincjałAndrzejGołdonowskizdecydował
obudowiewgranicachCzęstochówkipierwszejpublicznejkaplicy,dedykowanejśw.Rochowi.
Administracyjniebyłaonafilią(kapelanią)parafiimiejskiej,zwyczajowojednakopiekęduszpa-
sterskąsprawowaliwniejjakowłaścicielewsipaulinizJasnejGóry65.Wlatach1637-1643ujej
podnóżazbudowalionimurowanyklasztorzkościołemśw.św.AndrzejaApostołaiBarbary,
któryod1646r.stałsięsiedzibąnowicjatu66.Wszystkiebudowlewzniesiononaterenachnale-
żącychongiśdomiasta,aprzejętychwlatach30.XVIIw.przezzakon67.Zsiecikilkupomniej-
szychkaplicwokolicachCzęstochowynajważniejszymibyły:rezydencjawpobliskichKonopi-
skach(drewnianykościółz1615konsekrowanow1623,aod1679r.spełniałonfunkcjeparafialne
jakofiliakonwentuczęstochowskiego),orazmurowanakaplicafilialnaśw.MariiMagdaleny
wŻabieńcu68.Wobrębtakutworzonegocentrumreligijnegozostaływłączonewcześniejszelub
nowofundowane,skromniejuposażonenadaniamiziemskimiplacówkizakonne,usytuowane
wniedużejodległościodmacierzystegokonwentu.ByłytoklasztorywWieruszowieiWieluniu
natereniedawnejziemiwieluńskiej,orazwWielgomłynachiwKonopnicy,leżącewziemisie-
radzkiej69,którezbiegiemlatwładzezakonneświadomiewłączyłyjakostacjeprzystankowena
szlakachpątniczychwiodącychnaJasnąGórę.Trasytepokrywałysięczęściowozówczesnymi
szlakamihandlowymi(por.MapyIorazII)70.
Wszystkiewymienionefundacjewiązałysięzdługofalowymizabiegamipaulinów,
którzyzmierzalidostworzeniawokółmacierzystegokonwenturozległejsieciparafiiikaplic
filialnych.Zagadnieniategodoniedawnawogóleniedostrzegano,oceniająckolejnefundacje
60NatejsamejtrasiepątnicyzatrzymywalisiębyćmożenajednąnoctakżewklasztorzepaulinówwpobliskichWiel-
gomłynach.Zob.:Zakrzewski1623,s.60,72-73;Witkowska1984,s.164,165,przypis86,88;ostatnioZakrzewski1990,
s.80;Zakrzewski1995,s.213-214.OdnośnietrasypielgrzymkizKrakowazob.Szafraniec1980,s.81.
61Zob.:Chodyński1892b,s.467;Zbudniewek2002a,s.208,214;Żmudziński2002a,s.283-285;Borowska-Antoniewicz
2002,s.470.
62Zbudniewek1969,s.200-201;ostatnioponownieZbudniewek2002a,s.208,209,210.
63AJG384,Aktakościołaśw.Rocha,1641-1880,s.1;Zbudniewek1969,s.199-200;Zbudniewek2002a,s.236.
64DziejekościołaŚw.Jakóba1937,s.4;Krakowski1959,s.182-183;Krakowski1985,s.119-121,124;ostatnioZbudniewek
2002a,s.236.
65Kaplicęwzniesiononazachodnimskrajuwsi,przytrakciewiodącymdoKłobuckaiWielunia,nacmentarzuofiar
niedawnejepidemii.Zob.:AJG384,s.5;Zbudniewek1969,s.199-200;ostatniotakżeZbudniewek2002a,s.217,236.
66Chodyński1892b,s.469;Zbudniewek1969,s.197;ostatnioTomoń2005,s.207-208;Zbudniewek2007,s.105-106,
212-214.
67Por.:Krakowski1948,s.140-141;Zbudniewek2002a,s.236;Żmudziński2002a,s.285,286.
Natereniemiastaznajdowałysięponadtodwieinnekaplice:szpitalna,drewnianaśw.BarbaryprzymościenaWar-
cie(zbudowana1573zfundacjimieszczanczęstochowskich,istniaładokońcaXVIIIw.)icmentarnaŚwiętegoKrzyża
przykościeleśw.Zygmunta(ufundowana1627,zniesionawlatach20.XIXw.).Zob.Krakowski1959,s.182,184;
Braun1977,s.37;ostatnioZbudniewek2002a,s.236;Borowska-Antoniewicz2002,s.470.
68Zbudniewek2002a,s.232,236-237;Żmudziński2002a,s.288;Herba2004,s.18,19;Tomoń2005,s.195-196;Zbud-
niewek2007,s.105,107,194-195,223-224.
69Zbudniewek1969,s.191,204-205,221-223,225;Zbudniewek1994,s.67-69,70;Zbudniewek2007,s.224-225,
261-266.
70Witkowska1984,s.159,160.
