Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mitnascenie
29
uniwersalnegomythoswwarunkachhicetnunc.vGlosowanieżyciaprzypomocy
mitów”,jaksugerujeBrunoSchulz(2000:12),jestzatemnadawaniemsensurze-
czywistości,szczególniejejprzejawomtrudnymiwymykającymsięwładzylogo-
su7.Wtymujęciumitpełnifunkcjępoznawczą,jednaknietyleinterpretacyjną,
ileporządkującąi-coistotne-jesttofunkcjaograniczonawczasieiprzestrzeni.
Formaitreśćmituprzynależydodanegomomentuiobszarukulturowego-wo-
bectegonieistniejemitkanoniczny,októrymmożnapowiedzieć,żekomunikuje
pewnąustalonąiglobalnąteorięrzeczywistości8.Mityrządząsiębowiempra-
wemhomeostazy:
Przekształceniamitu[ł]dyktowanejegozwiązkamizteraźniejszością:ma
onlegitymizowaćipotwierdzaćto,cojest.[ł]rzeczy,któreprzestająmieć
znaczeniedlateraźniejszości,zostająznich[mitów]wyeliminowane(Odafo-
ryzmudozinu2014:269).
Wynikaztegooczywistakonstatacja,żemitmusipozostawaćwzgodziezrzeczy-
wistościąizaktualnymdoświadczeniemdanejwspólnoty.Przekonanieoistnie-
niuustalonych,vkanonicznych”wersjimitujestwytworemvmyśleniapiśmien-
nego”(Odaforyzmudozinu2014:270),czegokonsekwencjąrównieżzbiory
mitówzwanevmitologiami”
.Tepozornielogicznezestawieniaopowieścimitycz-
nychwinnybyćtraktowanejedyniejakokolejny,incydentalny,przejawwyobraź-
nimitotwórczejdanejkultury.
WedługRolandaBarthesa(1970:25)mitvjestsposobemznaczenia”
,formą,
wjakiejwypowiadaswójprzedmiot.JednakwbrewprzekonaniuRenéGirar-
da,Bartheswskazuje,żemitniczegonieukrywa,jegozespoleniezsensemvjest
przedewszystkimstosunkiemdeformacji”(1970:40).Nieidzieovznierucho-
mienie”prawdy,jaksugerujeGirard(1993),aleojejzniekształcenie.Pesymi-
styczneobserwacjeGirarda,sugerująceukrywanieprzezmitprzemocyspołecz-
nościpojednanejprzezkolektywnymord,wskazująnanieuświadamianeprocesy
kształtowaniamitubuforującegonapięciewynikającezkoniecznościrytuału
ofiarniczego.Ofiaraprzemocykolektywuprzyjmujecechymonstrum,zarówno
wotnąformacjąarchaiczną,wstosunkudoktórejwszystko,copóźniejsze,należałoby
nazwaćrecepcją.Nawetnajwcześniejszedostępnenammitologemyjużproduktami
pracynadmitem.Poczęścitaprzedliterackafazapracyprzeszławpowiązaniamityczne
tak,żeprocesrecepcjiprezentujesposóbichfunkcjonowania”(Blumenberg2009:114).
7Określeniemvlogos”(zgr.vsłowo”
,vrozum”
,videa”)opisujęwładzęracjonalnego
myśleniaiumiejętnośćrozumowegooglądurzeczywistości,którazdefiniowanazosta-
łaprzezArystotelesapojęciemlogistikon(Aristotelis1882:1102a-b).Ponadto,vlogos”
występujewtejksiążcerównieżwujęciuantropologicznymjakookreślenieprzestrzeni
kulturyczłowiekakształtowanejprzezvmęski”racjonalizm.
8JakzauważaJackGoody,mittovnajbardziejlokalnieokreślonygatunek”(2012:88).