Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mitnascenie
31
lizapsychologicznaopierasięnaJungowskimpostulacievpoliteizmu”popędów
psychiki,czyliistnieniawieluantagonistycznychsiłkonstruującychpsyche.Mito-
analizasocjologicznavusiłujerozpoznaćwielkie,przewodniesiływłaściwedzie-
jowymmomentomoraztypomspołecznychgrupirelacji”(Durand2002a:249).
Identyfikacjamitudokonujesięwówczasnapodstawiegrupymitemówtworzą-
cychwdanymmomencie/obszarzekulturowympewienschematstatyczny.Tak
strukturalistyczniepojmowanymitem(grupamitemów),zrekonstruowanyprzez
mitokrytykę,możemiećpodwójnezastosowaniewmitoanalizievwzależnościod
mechanizmówtłumienia,cenzury,obyczajówczyideologiipanującychwdanym
czasieiwdanymśrodowisku”
,możezatemoddziaływaćwsposóbjawnyprzezpo-
wtarzalnośćpostaci,sytuacji,sceneriietc.lubutajony-przezpowtarzanievdo-
myślnegoschematuintencjonalnego”(Durand2002a:249).
Mitemyjawnestająsięczęstostereotypowymepitetemupraszczającymmit
poprzezskoncentrowanienajawnościiopisowościkosztemsensu.Takjakbyużycie
imieniawłasnegomituzwalniałoodrozpoznanianiesionegownimsensu.Rozpo-
znawalneimięmitu,jegovzewnętrzneopisoweprzybranie”(Durand2002a:254),
stajesiętymsamymznacznikiemtransformacjipowierzchownej,pustymznakiem
deformującymźródłoweznaczeniemitu.Skłanianiesięwtymprzypadkukuopo-
wieścialegorycznejpowodujerównieżdeformacjęimieniawłasnegomitu.Mitemy
utajone,dążącedonadanianowychformstarympytaniom,wiążąsięzezjawiskiem
rekontekstualizacji,kiedyvzamysłznaczeniowy”mituzostajeoderwanyodswego
źródłowegokontekstu.Transformacjamitupodlegawówczasuwarunkowaniom
nowegokontekstuwrazzjegomechanizmamitłumieniaiideologii.
Niebezpieczeństwooperowaniamitemamijawnymiiutajonymiwbada-
niuhistoriirecepcjimituwiążesięzeskłonnościądoprzegląduorazarchiwiza-
cjifigurimotywów,swoistejewidencjipowtarzalnychschematów,coStanisław
Jasionowicznazywaarchiwistykąintertekstualną(2003:23)10,aponadtodo
rekontekstualizacji,zużywającychmitażdoutratyjegotożsamości.Przekrocze-
nietychłatwych,leczpowierzchownychtransformacjimituDurandodnajduje
wprzestrzeniwyobraźni.Tekst,wtymrównieżmit11,uznawanyjestwówczasza
10Badańkomparatystycznychseriitematycznych,czylitego,cooscylujemiędzyhi-
storiąliteraturyihistoriąideiorazcokrytykafrancuskaokreślaterminemthématologie,
nienależyjednaksytuowaćwschemacieewidencyjnegoprzegląduwszystkichdziełsy-
gnowanychimieniemmitu.JaninaAbramowskawskazujenametodęvzmiennychprzy-
bliżeń”
,badającąokreślonewycinkiseriizpamięciącałości(zeświadomościąmityczną
Duranda):vWystarczatuegzemplifikacjawybiórczauwzględniającapunktywęzłowe
izestereotypizowanąpostaćtematu,doktórejodtworzenianiepotrzebakompletutek-
stów”(1992:60-61).
11vTekst”rozważamtutajwperspektywiesemiotycznejjakokażdezjawiskokultu-
ryposiadającespójnąstrukturęznakówiktóremożepodlegaćanaliziejakoaktkomuni-
kacji.Cf.Poynton,Lee2000;Cotom1989.
