Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI
wsferzefizycznej,jakimoralnej,botylkotakiewyobrażenieuprawomocniaza-
bójstwo(Girard1993).AbstrahującodpesymizmuGirardawkwestiiprzemocy
falsyfikowanejprzezmit,zatrafnyiintersubiektywnykonceptmożnauznaćzasa-
znoszenianapięciawynikającegozkryzysuwspólnotowego.vPraca”mitu,roz-
grywającasięwprzestrzeniwyobraźnisymbolicznej,pełnifunkcjęeufemizacji
rzeczywistościiprzywracaniarównowagi:
[ł]historiakultury,azwłaszczahistoriatematówliterackichiartystycznych,
stylówiform,ukazujedialektykękinematyczną,jeślitakrzecmożna,podlega-
jącątejsamejżyciowejfunkcjispołeczeństwa,funkcjiprzywracaniarównowa-
gi(Durand1986:130-131).
JakzauważaGilbertDurand,wewspółczesnymscjentystycznymświecieza-
daniaeufemizacyjnewiążąsięzprocederemremityzacji,jakożenaukałączylu-
dziwyłączniezrzeczami,natomiastwyobrażenieafektywne,jakimbezwątpienia
jestmit,tworzoneprzezobrazy,łączyludzimiędzysobą(1986:133).Wkatego-
riachpozareligijnychmitstajesięzatemdynamicznąsiłąwyobraźni-wyobraź-
niowością,imaginaireendevenir.Nieustannepozostawanieinstatunascendiloku-
jemitwperspektywievpre-tekstu”(Sosień2003:13),któregomitemyulegają
rozproszeniuiktóregozrozumieniemożliwejestjakoterminusadquem(Klem-
czak2005:54)-momentzakończeniapracymituwjegoposzczególnychwer-
sjach.Jednakże,mimomitstanowisumęswoichwersji,nigdynieosiągakresu,
zawszepozostajeotwartynaodmiennekonfiguracjemitemów9iprodukowane
wtensposóbsensy.Mity,zdaniemDuranda,obserwowalnevpoprzezswo-
redundancję,poprzezróżnicującąpowtarzalnośćswoichwłasnychwersji”
(Jasionowicz2003:26;podkr.woryg.).Badaniedynamikitakpostrzegalnego
ruchumitudajemożliwośćprześledzeniajegozmiantożsamościowych.
Mitjakozjawiskosensotwórczeiporządkującepodlegabadaniomantropo-
logicznymiliteraturoznawczymzuwaginafakt,towłaśniedziękizabytkom
piśmienniczymjesteśmywstaniezapoznaćsięzwersjamimitówkulturstarożyt-
nych.NapotrzebytakichstudiówDurandsformułowałzasadybadańnadmitem,
sprowadzającjedodwóchmetod:mitokrytykiimitoanalizy(2002a:247-254).
Mitokrytyka,czylikonstruktywnasyntezaróżnychrodzajówkrytykiliterackiej
iartystycznej,skupiasięnafabulemitycznejzorganizowanejprzezvformysymbo-
liczne”
.Wydobycieredundantnychmotywów,sytuacji,postaciczysceneriipozwa-
latropićróżnewersjemituorazbadaćichwspółzależnościzdanymmomentem
lubobszaremkulturowym.Natomiastwmitoanaliziedążysiędoanalizymitów
wceluwydobyciaichsensupsychologicznegolub/isocjologicznego.Mitoana-
9Mitemjestfonememwprocesiepowstawaniamitu,jegonajmniejszącząstką.
Cf.Lévi-Strauss1955.