Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
5.CHARAKTERYSTYKASŁOWNIKA
Wniniejszymsłownikuzarejestrowanowyrazyifrazeologizmyjęzykaogólno-
polskiegomotywowanesytuacjąWALKI(ZBROJNEJ),występującewtekstach
polszczyznyod1945do2023roku.Wsłownikurejestrujesięzarównosłownic-
twopodstawowe,wspólneróżnymodmianompolszczyzny,którewystępuje
wwiększościwypowiedziistanowiichpodstawękomunikatywną,jakisłownic-
twooficjalne,książkowe,funkcjonującewkomunikatachemitowanychwme-
diach,specjalistyczne,słownictwopodniosłe,częśćhistoryzmówiwyrazów
przestarzałych,takżesłownictwopotoczne,nieoficjalne,tj.codziennejkomuni-
kacjijęzykowej,mającedużyzakreswystępowaniaizróżnicowania.
Wsłownikuopisujesięzarównoznaczeniazwiązanezwalką(zbrojną),jak
iznaczenianaddane,zazwyczajmetaforyczne,odnotowanychwyrazówizwiąz-
kówfrazeologicznych.Wniniejszejpracydominujądefinicjerealnoznaczenio-
we,tj.polegającenaobjaśnianiuznaczeniahasłabezodwoływaniasiędojego
budowysłowotwórczej.Sątowięcgenetyczniedefinicjeencyklopedyczne,przy-
datnejednakwsłownikuprzedewszystkimwodniesieniudohasełrzeczowni-
kowychiczasownikowych,wtymszczególniewodniesieniudosłownictwaspe-
cjalistycznego,wtymprzypadkudowojskowego41.Należytujednakzaznaczyć,
żeprzytworzeniudefinicjiopróczwiedzyspecjalistycznejwykorzystywano
równieżwiedzępotoczną,tj.naiwną–wwieluprzypadkachjestonaniezwykle
istotnawprocesachderywacjisemantycznej,główniemetaforyzacji.
Materiałwyekscerpowanozeźródełinternetowych,ztekstówprasowych,
zliteraturypięknej,ztekstówwojskowych,zkomunikatównadawanychwme-
diach,ztekstówzasłyszanych,zkartotekiZespołuFrazeologicznegoIFPUMCS
wLublinie,zaudostępnieniektórejserdeczniedziękuję.
Wzebranymwsłownikumaterialeprzeważająwyrazy,utrwalonepołącze-
niasłowne,którepierwotniewyrażałydziałaniauczestnikówzmagańzbroj-
nych.Analizowanyzakresrozszerzamowyrazy,frazeologizmy,któreprymarnie
oznaczałyczynnościbezpośredniopoprzedzającelubkończącewalkęzbrojną,
istotnedlatejdomeny.Dobadanegozakresuzaliczasiętakżeutrwalonepołącze-
nia,pierwotniewyrażającezachowaniasymbolicznezwiązanezwalkązbrojną.
Poznawanieświatamacharakterkompleksowy,dlategoteżuważam,żewta-
kichbadaniachdomenapowinnabyćwyznaczanabardziejsytuacyjnieniżściśle
rzeczbiorącstrukturalnie–wtymsłownikupomocneokazałosięnp.uwzględ-
nieniepewnychjednostek,związanychzwalkązbrojnątylkometonimicznie,
41Ogwarzeżołnierskiejwewcześniejszymokresie(1914-1939)pisałS.Kania(por.S.Kania,
Polskagwarażołnierskalat1914-1939,ZielonaGóra1978).
24
