Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.FRAZEOLOGIZMYWSPÓŁCZESNEJPOLSZCZYZNYMOTYWOWANESYTUACJĄWALKI
VII.Aotoprzykładfrazeologizmu,któregokomponentyzwiązanesąwja-
kiśsposóbzsytuacjąWALKI(ZBROJNEJ),choćcałepołączenieniejestdo
niejodnoszone;używasięgotylkowznaczeniuprzenośnym:ktośstrzelazgru-
bejrury<ktośużywazaskakującegoargumentu(niedostosowanegodosytuacji,
przesadnego,demagogicznegoitp.),.Czasownikstrzelićmakilkaznaczeńde-
rywowanychodznaczenia<wypuścićpociskzbronipalnej,strzałęzłukuitp.,
Wyrazowirurapotocznieprzypisujesięm.in.semantykę<lufabronipalnej,,
znaczeniemotywująceczasownikatrzebawięctuograniczyćdosemantyki
<wypuścićpociskzbronipalnej,.Czasownikstrzelićmakilkaznaczeńsekun-
darnych,m.in.<nieoczekiwaniepowiedziećcoś,.A.Pajdzińskazauważyła,że
podaneostatnioznaczenieprymarneisekundarneczasownikastrzelićłączy
elementsemantyczny„wydawaćodgłosorazkonotacjedużejszybkościigwał-
towności”39.
*
*
*
T.Kotarbińskiwskazywał:„Mistrzowiesztukiwojennej(ś)zdołalizauważyć,
każdywewłasnejdziedzinie,szeregchwytów,wybiegów,fortelizbawiennych
wpotrzebie.Wwieluprzypadkachpozostajetylkodostatecznieuogólnićfor-
mułętakiegosposobu,byotrzymaćbądźzasadnądyrektywęogólnejteorii
walki,bądź–przyuogólnieniudalejsięgającym–zasadnądyrektywęumiejęt-
negodziałania”40.
Wykorzystaniewewspółczesnychtekstachwyrazów,frazeologizmów,
motywowanychsytuacjąWALKI(ZBROJNEJ)tozjawiskonieobcenaszejpol-
skiej,współczesnejrzeczywistości.Zdarzasię,żemetaforykamilitarnajestba-
nalizowana(por.ktośwalczyzcellulitem,złamliwymikońcówkamiwłosów).
Niemniejjednakzazwyczajtametaforykajesttraktowanapoważnie(zob.ktoś
walczyzrakiem,wygrałbitwę,aleniewiadomo,czywygrawojnę.Pamiętajmy,
że–jaknauczałJanPawełII–WALKAmożebyćniezwyklecennymdziałaniem,
jeślijesttoWALKAocoś,ozyskanieczegośwartościowegodlaludzi,świata,
anieWALKAprzeciwkoinnym,mającanaceluniszczeniedrugiegoczłowie-
ka,cennychwartościlubWALKApodejmowanajedyniedlasamejWALKI,dla
przyjemnościniszczenia,tworzeniazamieszania,wzbudzaniawinnychzłych
instynktów,emocji(por.np.niektóreopisydziałańpolityków).
39A.Pajdzińska,Semantykaiskładniazwiązkówfrazeologicznychnazywającychaktmówie-
niaś,s.135.
40T.Kotarbiński,Traktatodobrejrobocie,Wrocław1965,s.324-325.
23
