Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AubertVilhelm
szczegółowezagadnieniasocjologiiprawamogąbyćpowiązanezeszczegóło-
wymidziedzinamisocjologii,np.studianadspecykąmyśleniaprawniczego
sytuująsięwobrębiesocjologiiwiedzy.Byłrównieżzdania,żeetnologia
(antropologia)prawa,którazajmujesięprawempierwotnym,powinnabyć
traktowanajakodyscyplinaautonomicznaisocjologiaprawaniepowinna
dążyćdojejwchłonięcia.
Zastanawiającsięnadrelacjamimiędzyprawemasocjologią,Aubert
zwracałuwagę,żesłownikisocjologiiisłownikiprawazawierajątesame
terminy(zobowiązanie,uprawnienie,sankcjaitp.),leczsąimnadawane
odmienneznaczenia.Terminologiaprawnamazregułysensnormatyw-
ny,socjologicznanatomiastmagłównieznaczenieopisoweieksplanacyj-
ne.Podstawowejednakżeżnicemiędzyprawemasocjologiądotycząnie
tylejęzyka,cospołecznychfunkcjiobudziedzin.Doktrynalnymbadaniom
prawnym(Rechtswissenschaft)przyświecająprzedewszystkimcelepraktyczne,
dostarczająonesędziom,prokuratorom,adwokatomstosownychnarzędzi
dopodejmowaniadecyzji.Badaniazaśsocjologicznekierująsięwprzeważa-
jącejmierzewzględamipoznawczymi.Niemożnawszakżeprzeoczyćfaktu,
twierdziłAubert,żesocjologiamożebyćwykorzystywanajakouzupełnienie
badańprawnych,atakżejakopomocwzdobywaniukwalikacjiwzawo-
dachprawniczych.Ponadtosocjologiazajmujesięwartościami,preferencjami
iocenami,któretworząpodstawoweukładystrukturalnewspołeczeństwie.
Wieleztychwartościjestucieleśnionychwprawie,wtreścinorm,atakże
wzasadachproceduralnych.
Społecznapercepcjaprawajestbardzozróżnicowana.Prawojestpostrze-
ganejakobrońwrękachludzisprawującychwładzę,jakoczynnikspajający
społeczeństwoorazjakoinstrument,którytworzy,utrzymujeipotwierdza
podstawowepodziaływspołeczeństwie.Pozatympraworazjesttraktowane
jakozmiennazależna,przyczynowookreślonaprzezstrukturęspołeczną,
ainnymrazemjakoaktywnasiłakształtującazachowanialudziitworzo-
neprzeznichinstytucje,jako-powiadałAubert-wehikułspołecznejin-
żynierii.Podobnie,istniejądwaprzeciwstawnepoglądynarelacjemiędzy
przepisamiprawnymiaspołecznymipostawamiizachowaniami.Według
jednegopoglądutreśćprawajestokreślonaprzezpoczuciesprawiedliwości
iodczuciamoralneludzi.Wedledrugiegotoprzedewszystkimprawokształ-
tujecałąspołecznąinfrastrukturęetyczną,pełniącczęstokroćiwtejsferze
funkcjęinnowacyjną.
Dziedzinaprawaoferujewielemożliwościbadaniaspołecznychmechani-
zmówtworzenia,obowiązywaniaistosowaniaregulacjiprawnych.Ponadto
problematykakoniktówiichrozwiązywania,kwestienapięćrasowych,sto-
sunkówprzemysłowychisprawmiędzynarodowych,wyrokowaniasądowego,
32