Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pionierzy.Abramowski,Wojciechowski,Mielczarski
zpowołaniemnaministrasprawwewnętrznychwrządzieIgnace-
goPaderewskiego.Piłsudski,wówczasNaczelnikPaństwa,chciał,aby
Wojciechowski,zewzględunaswojąneutralnąpostawę,sprawował
funkcjęswoistegołącznikamiędzyśrodowiskamisocjalistycznymiaen-
deckimi.Później,poupadkurządu,związałsięnakrótkozruchem
ludowym(PSL„Piast”).PozamordowaniuprezydentaNarutowicza
zostałwybranynaprezydentaRP.KadencjaWojciechowskiegozakoń-
czyłasiędramatycznieostatecznymustąpieniemwtrakciezamachu
majowego,podczasktóregoniezgodziłsięnawarunkistawianeprzez
dawnegoprzyjacielaibliskiegowspółpracownikaPiłsudskiego2;.Po
tychwydarzeniachponowniewróciłdoaktywnejroliwruchu,dopra-
cyw„Społem”,prowadziłrównieżwykładyzespółdzielczościwSzkole
GłównejHandlowej.Nakrótkowłączyłsięjeszczewdziałalnośćpoli-
tycznąw1937roku,współtworzącantysanacyjneStronnictwoPracy.
WojciechowskipoznałRomualdaMielczarskiegonaemigracji
wZurychuwrazzgrupkądziałaczyniepodległościowychtenostatni
uciekłwówczaszBerlina,gdziepolicjarozbiłakółkoPolakówwyda-
jących„GazetęRobotniczą”29.MielczarskiurodziłsięwBełchatowie,
gdziejegoojciecbyłkierownikiempoczty.Wlatachgimnazjalnych
uczyłsięnajpierwwRadomsku,następnieprzeniósłsiędoWarsza-
wy.PrzyjaźniłsięwówczaszeStefanemŻeromskim.Włączyłsiętakże
wdziałalnośćIIProletariatu.JakpiszeRemigiuszOkraska,odpoczątku
jednakodstawałodtegostronnictwazewzględówświatopoglądowych,
krytycznieoceniającstosowaniemetodterrorystycznychiuznającpo-
trzebęskupieniasięnadziałaniachoddolnych30.W1890roku,tuż
przedmaturą,zaudziałworganizowaniunielegalnegoŚwiętaPracy
młodydziałaczzostałaresztowanyiskazanynarokciężkiegowię-
zieniawPetersburgu.PouwolnieniuwyjechałdoBerlina,gdzienie
dostałsięnastudiazewzględunabrakrosyjskiejmatury.Powyda-
leniuzNiemiecwstąpiłjednaknauniwersytetwZurychu,następnie
wAntwerpiikontynuowałstudiaekonomiczne,któreukończyłzwy-
różnieniemw1896roku.WBelgiizetknąłsięztamtejszymruchem
2;Więcejnatemattychwydarzeńzob.m.in.AndrzejGarlicki,Przewrótmajowy,
Czytelnik,Warszawa1987.
29StanisławWojciechowski,Mojewspomnienia…,s.44.
30RemigiuszOkraska,Posłowie,w:RomualdMielczarski,Razem!czyliSpołem.Wy-
bórpismspółdzielczych,wybóriopracowanieRemigiuszOkraska,Stowarzyszenie
„ObywateleObywatelom”,Łódź-Sopot-Warszawa2010,s.119.
35