Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
OdTowarzystwaKooperatystówdoZwiązkuSpółdzielniSpożywcówRP
greckichowocówsuszonych(korynty;2,migdały,figi,chlebświętojań-
skiitp.)iprzepłacałazaniepośrednikom—wydawałysięnajzupełniej
realne.Otrzymaliśmyprzetoliczneadresynajpoważniejszychwtejbran-
żydomówtowarowychAten,KalamatyiPatrasuirozpoczęłasiężmudna
pracadocieraniadoźródełizbieraniajaknajbardziejszczegółowychin-
formacjihandlowych;3.
Wybuchwojnyuniemożliwiłdotarciezamówionychztegokierun-
kutransportówdlaZwiązku.Ważnekontaktyzostałyjednaknawią-
zane,coprzydałosiępoodzyskaniuniepodległości.Poczynionokroki
wkierunkuzwiększeniahandlowejniezależnościZwiązkuipominięcia
pośrednictwaNiemiec,któreMielczarskiuznawałzagłównąprzeszko-
dęwrozwojugospodarczymigłównegowrogaprzyszłejPolski;4.
LiczbaspółdzielninależącychdoZwiązkupowoli,leczsystema-
tyczniewzrastała.W1911rokunależałodoniego240kooperatyw.
Codoskładuspołecznego,87znichbyłowówczas„mieszanychpod
względemspołecznym”,67byłorobotniczychi65—wiejskich;5.Naj-
więcejnowychspółdzielnipowstałow1907i1908roku.Liczyły
wówczasprzeciętnie129członków,najwięcejznichmiałood50do
100członków.WporównaniuzespółdzielniaminaZachodziepolskie
spółdzielniebyłyniewielkie,rozdrobnione.Ciekawedanedotycząpre-
zesów(kierowników)spółdzielniz1914roku:38urzędników,28księży,
20robotników,20włościan,13obywateliziemskich,13kobiet;6.Można
więczauważyć,żeruchspółdzielczybyłzróżnicowanypodwzględem
społecznym,choćjużwówczasdominowaływnimtzw.klasypracujące
—robotnicy,chłopi,urzędnicy.Widaćtakżejednak,żekierownic-
twospółdzielnisprawowałyczęściejosobywywodzącesięzlokalnej
inteligencji:księża,właścicielemajątkówziemskich,urzędnicy—doini-
cjatorówspółdzielninienależałpoczątkowo„samlud”,jakchcielitego
pionierzy.Sytuacjatajednakzczasemuległazmianie.
∗
;2Nazywanotakwówczasrodzynkikorynckie.
;3Tamże,s.12.
;4StanisławWojciechowski,RomualdMielczarski.PionierspółdzielczościwPolsce,
„Społem”,Warszawa1939,s.53-54.
;5Pięćwykładów…,s.14.
;6Tamże,s.16.
