Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dramatpierwszejwojnyświatowej
MarięOrsetti,któramiałaodejśćzredakcjipokonflikciezWojcie-
chowskim104.„Jego[Mielczarskiego]liniapostępowaniaróżniłasięod
liniiWojciechowskiego,którypopowrocienadawnestanowiskoza-
cząłzwalczaćwpływylubelskie”—pisałŚwitalski105.Niecopóźniej,
napoczątkulatdwudziestych,gdyaresztowanolubelskichdziałaczy
spółdzielczychzadziałalnośćkomunistyczną,zasprawąMielczarskie-
go„Społem”stanęłowichobronie106.Tontekstówpublikowanychna
łamachwznowionegopodkoniecwojnypisma„Społem”byłentuzja-
styczny,pełennadziei,wręczpatosu107.Dostrzegającpotrzebęedukacji
wzdemoralizowanychwojnąspółdzielniach,wzmożonodziałalność
edukacyjną.UruchomionoPraktyczneKursyKooperacjiim.Stanisława
Kierbedzia.Postanowionotakżezwiększyćliczbęlustracjiwosłabio-
nychwojnąspółdzielniach.OtwartowówczasWydziałSpołeczno-Wy-
chowawczy,mającyodtądbardzodużeznaczeniewpropagowaniuidei
spółdzielczychikształtowaniumłodychdziałaczy.Najegokierowni-
kapowołanoMarianaRapackiego,ówczesnegoredaktorapisma„Siła”.
Miałsięonwkrótcestaćjednymzlideróworganizacji.Rozwijałasię
takżepowoliterenowastrukturaZwiązku:jeszczew1916rokuotwarto
filię(oddział)wLublinie,aw1917—wDąbrowieGórniczej.
Jużwlutym1918rokuodbyłasięzinicjatywytwórcyruchu
spółdzielczościkredytowejirolniczejwGalicji,FranciszkaStefczyka,
konferencjaprzewodnikówpolskiejspółdzielczości,którejcelembyło
dążeniedozjednoczeniapolskiegoruchuspółdzielczegowprzyszłym
państwie.Większośćzwiązkówregionalnychniechciałasięjednakwy-
zbyćswojejodrębności10;.Pierwszegolistopada1918roku,wokresie
tworzeniasiępierwszychstrukturprzyszłegopaństwapolskiego,odbył
sięnatomiastogólnokrajowyZjazdSpółdzielniSpożywców,zorganizo-
wanyprzezZwiązek.Ospółdzielczościspożywcówmyślanowówczas
jużwkategoriachogólnopolskich.Uchwalonowarunki,któremuszą
spełniaćspółdzielnienależącedoZwiązku:1)niezamykaćdostępu
nowymczłonkom;2)nadwyżkęzzakupówdokonywanychprzeznie-
członkówprzelewaćnafunduszspołeczny;3)niedawaćwięcejniż6%
104SaturninDąbrowski,Spółdzielczośćspożywcówwlatach…,s.69.
105ZbigniewŚwitalski,Życieidziałalność…,s.12.
106Por.WarunkipracywLSS[LubelskiejSpółdzielniSpożywców],t.2,s.322-330.
107Por.:Naszezadaniaipozostałetekstyzrozdziału4:„Wczasiepierwszejwojny
iuproguniepodległości”,t.2,s.102-106.
10;ZofiaChyra-Rolicz,Podspółdzielczymsztandarem…,s.89.
57
