Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Związek„Społem”1toinstytucjapodwielomawzględaminie-
zwykła.Byłonnajwiększymzwiązkiemspółdzielczyminajwiększą
organizacjąhandlowawmiędzywojennejPolsce,zrzeszającąwlatach
trzydziestychXXwiekuniemal2tysiącespółdzielnispożywcówikil-
kasettysięcyczłonków.Byłinstytucją,wokółktórejstworzyłsiępo-
tężnyruchspołeczny,skupiającyczłonkówwywodzącychsięzwielu
środowiskiklas,zprzewagąprzedstawicieliuboższychiśrednioza-
możnychwarstwpracujących.TwórcomiprzywódcomZwiązkuuda-
łosięszerokorozpropagowaćwdużymstopniuoryginalnąideologię
iwartości,któreokazałysięskutecznewmobilizowaniubiedniejszych
warstwspołeczeństwadobudowydemokracjigospodarczej.„Społem”
konsekwentnieopierałosiętakżepresjizestronyróżnychśrodowisk
1Instytucja,októrejmowa,przybierałazbiegiemlatróżnenazwy.Narodziłasię
w1911r.jakoWarszawskiZwiązekStowarzyszeńSpożywczych.Poroku1918przyję-
łanazwęZwiązekPolskichStowarzyszeńSpożywców,aw1926ZwiązekSpółdzielni
SpożywcówRzeczypospolitejPolskiej.Niekiedyużywanotakżenazw„WarszawskiZwią-
zekStowarzyszeńSpożywców”oraz„ZwiązekSpółdzielniSpożywczychRzeczypospolitej
Polskiej”.Wźródłachwtomie2pozostawiononazwywbrzmieniuużywanymprzez
autorówtekstów.W1935r.przyjętonazwę„Społem”ZwiązekSpółdzielniSpożywców
RzeczypospolitejPolskiej.Wksiążcebędęsięposługiwaćwyrażeniem„Związek”zamien-
nieze„Społem”(takzwyczajowonazywanoorganizacjęniemalodpoczątkujejistnienia),
używającichwodniesieniudowszystkichetapówrozwojuorganizacji(kiedybędęmiała
namyślipismo„Społem”lubinnyzwiązekspółdzielczy,zostanietowyraźniezaznaczone).
Wpiśmiennictwiedotyczącymspółdzielczościwyrażenie„Społem”pojawiasięzwy-
krzyknikiem(wnazwiezarównoZwiązku,jakipisma).Ponieważtenzapiswydajesię
rzadszy,nieużywamwykrzyknikawprezentowanymzbiorze(zob.także:Społem1906-
-1939.Idea,ludzie,organizacja,t.2:Wybórźródeł).