Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zasadasubsydiarnościapraktyczneaspektyjejrealizacji...
51
orzeczeniaTrybunałKonstytucyjnywyjaśnił,iż:nZasadadecentralizacjitopojęcieza-
stane,wielowymiaroweiniejednoznaczne,obejmującezjednejstronyzakazskupiania
władzy,zdrugiejzaśnakazposzukiwanianajbardziejefektywnychrozwiązaństruk-
turalnych,pozwalającychjednostkomsamorząduzachowaćzdolnośćdowykonywania
zadańpublicznych.Doustawodawcyzatemnależyustalenieznaczeniazasadydecen-
tralizacjiwkonkretnejdziedziniebędącejprzedmiotemregulacji.(...)Zart.15Kon-
stytucjiwynika,żedecentralizacjawładzypublicznejmusi(uwzględniającwięzispo-
łeczne,gospodarczeikulturowe)zapewniaćtakżejednostkomterytorialnymzdolność
wykonywaniawładzypublicznej.Doustawodawcynależyocena,jakikształtpodziału
terytorialnegozapewniajednostkomterytorialnymzdolnośćwykonywaniawładzy
publicznej”.WprzytoczonymorzeczeniuTrybunałKonstytucyjnywskazałnakluczo-
wedlaomawianegozagadnieniapojęcia-tj.relacjemiędzyzadaniamiauprawnie-
niamiposzczególnychogniw,efektywnośćorazzdolnośćdowykonywaniazadań.Wy-
dajesię,żewtensposóbTrybunałKonstytucyjnydokonałwyszczególnieniatychkry-
teriów,któremająszczególniedoniosłeznaczeniedlarealizowaniazasadysubsydiar-
nościprzezorganyadministracjipublicznej.Niepowinnobudzićjednakwątpliwości
stwierdzenie,iżzasadąpozostajesubsydiarność,aefektywność,zdolnośćdowykony-
waniazadańorazrelacjemiędzyzadaniamiauprawnieniamimieszcząsięwkategorii
jejelementów.Wpraktyce-przypodzialekompetencji-zauważasięjednakniebez-
piecznezjawiskopolegającenapomieszaniuwskazanychpojęćwramachwyróżnio-
negopodziału.Dochodzibowiemdosytuacji,kiedyideą,którastajesięnadrzędną
ikierujepoczynaniamiustawodawcy,stajesięniezasadapomocniczości,ajejelemen-
ty-przedewszystkimkryteriumefektywności.Pojęcieefektywnościpojawiasięco
prawdawEuropejskiejKarcieSamorząduLokalnego,jednakjedyniejakokryterium
pomocnicze,mającenaceluułatwiaćrealizacjęzasadypomocniczościwpraktycepo-
przezwskazanietychokoliczności,którejakoistotnepowinnybyćbranepoduwagę
przypodzialekompetencjimiędzyposzczególnejednostki,zwłaszczawodniesieniudo
możliwościwykonywaniaokreślonychzadańprzezjednostkiniższegorzędu.Takie
postulatymożnaodczytaćrównieżzprzytoczonegowyżejTraktatuoUniiEuropej-
skiej.Natomiastwpraktycekryteriumefektywnościstosowanejestwdrugastronę
ipoleganawartościowaniumożliwościjednostekwyższegorzęduzpunktuwidzenia
efektywnościnaniekorzyśćwspólnotlokalnych.Takietwierdzeniezdajesięmiećpo-
twierdzeniewewspomnianymjużwyżejorzeczeniuTrybunałuKonstytucyjnegozdnia
18lutego2003r.,K24l02,wktórymsędziowiestwierdzili,żen(...)sformułowańart.15
Konstytucjiniemożnatraktowaćjakooderwaneodzasadyracjonalnościdziałania
itraktowaćwyłączniejakonakazprzekazywaniazadań«wdół»,gdyżwpewnychsy-
tuacjach«scentralizowaniekompetencjiiśrodkówfinansowychmożebyćkonieczne
dlawłaściwejrealizacjizadańpublicznych»”8.Ztakimstanowiskiemniesposóbsię
zgodzić.Prowadzibowiemdowniosku,iżpodstawowymkryteriumpodziałuzadań
wpraktyceuczynionoefektywność,niepomocniczość,którazostałaujętajakozasada
wpreambuleaktuwPolscehierarchicznenajwyższego,conadajejejswoistyprzymiot
8A.Dobek,ZasadapomocniczościworzecznictwieTrybunałuKonstytucyjnego(w:)Państwo-koncepcje
izadania,WrocławskieStudiaErazmiańskie2008,s.166.
