Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
monografii.Odniesiemysiędonichpokrótcewpodrozdziałach1.4i1.5,zanim
przejdziemydomeritum,którelepiejwskazujenastępująceokreślenie.
Statystykatodziałmatematykizajmującysiępozyskiwaniemwiarygod-
nychinformacjizdostępnychdanychwceluuczeniasię,prognozowaniaipo-
dejmowaniadecyzjiwobliczuniepewności.
Towłaśniedrugadefinicja,niecobardziejszczegółowa,wstopniuwiększym
niżpierwsza,ukierunkowanajestnawnioskowaniestatystyczne,czylizasadni-
czyprzedmiotnaszychdalszychrozważań.
1.4.Podstawowepojęciastatystyki
Wniniejszympodrozdzialeprzedstawimypokrótcepodstawoweterminystano-
wiąceminielementarzstatystyki.
Zbiórobiektówbędącychprzedmiotemprowadzonegobadanianazywamy
populacją22.Jakkolwiekówterminnawiązujebezpośredniodopierwotnych
zainteresowaństatystyki,tzn.dopopulacjiludzkiej,słowotoużywanewsta-
tystycemożebyćodniesionedodowolnegozbioru,zarównopodwzględemro-
dzajuelementów,jakimocyzbioru.Wniektórychzastosowaniach,np.wstaty-
stycznejkontrolijakości,zamiastsłowa„populacja”używanyjestczęstotermin
„proces”(np.badanyprocesproducji).Poszczególneelementypopulacjibywają
nazywanejednostkamistatystycznymi.
Populacjębadamyzewzględunajakąścechę(cechy),któracharakteryzuje
obiektynależącedoowejpopulacji.Zgrubszarzeczbiorąc,rozróżniamycechy
jakościoweorazcechyilościowe.Przykładamicechjakościowych,zwanych
takżeniemierzalnymi,są:koloroczu,markasamochodu,grupakrwiitd.Zko-
leicechyilościowe,zwanerównieżmierzalnymi,dzielimynacechydyskretne
(skokowe)orazcechyciągłe.Przykładaminależącymidopierwszejpodgrupy
są:liczbajednostekwadliwych,liczbawypromieniowanychjednostekitp.,na-
tomiasttypowymiprzykładamicechciągłychsą:długość,szerokość,czas,na-
prężenieitd.
Przyczynąpojawieniasięstatystykijestto,poszczególneelementypo-
pulacjiróżniąsiępodwzględemwartościczyteżpoziomubadanejcechy.Tym
samymzadanie,którestoiprzedstatystykiem,toodkrycierozkładucechy
wpopulacji.Niekiedyrozkładówjestcałkowicienieznany.Innymrazemmo-
żemydysponowaćinformacjąodnośniedotypurozkładu,jednakżenieznane
wartościjegoparametrów.
Źródłeminformacji,napodstawiektórychstatystykstarasięzidentyfiko-
waćnieznanyrozkładcechy,obserwacje(pomiary)obiektówpochodzących
22Wliteraturzeprzedmiotupojawiająsięniekiedyokreślenia:populacjageneralna,
zbiorowość,zbiorowośćgeneralna.
20