Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Wiedzajakokategoriaekonomiczna
25
Wiedzęorganizacjimożnazaklasyfikowaćdojednejzczterechpodstawowychka-
tegorii[Knowledge…,2000]:
1)Know-what(wiedziećco)–odnosisiędowiedzyofaktach.Wtymprzypad-
kuwiedzamaznaczeniebliskieinformacji–możebyćprzesyłananp.zapomocą
bitów.
2)Know-why(wiedziećdlaczego)–dotyczywiedzyozasadachiprawachwnatu-
rze.Dostępdotegorodzajuwiedzyprzyspieszapostęptechnicznyiobniżaczęstotli-
wośćwystępowaniabłędówpodczaseksperymentowania.
3)Know-how(wiedziećjak)–odnosisiędoumiejętności,czylizdolnościrobienia
czegoś.Dotyczyzarównoumiejętnościpracowników,jakirozwojunowychproduk-
tówlubrekrutacjipersonelu.
4)Know-who(wiedziećkto)–określaposiadaczywiedzyiopisujewiedzę,którą
oniposiadają.
Współcześniewiedzęrozpatrujesięczęstowkategoriachwiedzyjawnejiniejawnej,
atakżewiedzyproceduralnej(mówiącejjakwykonywaćzadaniairealizowaćokreślo-
neprocedury),deklaratywnej(wskazującejconależyrobić),semantycznej(wysoce
zorganizowanej,dotyczącejzwiązkówpomiędzyfaktami,relacjamiitp.)iepizodycz-
nej(opartejnaprzypadkach,zdarzeniachitp.).
Oilewśródbadaczyniemazgodnościcodojednoznacznejinterpretacjiterminu
„wiedza”,otyleistniejekonsensuscodocechwiedzy.Przedewszystkimwymieniasię
takiejejatrybuty,jak[Grudzewski,Hejduk,2004;Kisielnicki,2003;Nonaka,Takeu-
chi,2000;Chmielarz,2000;Kozińska,Żor,1998;Strojny,2000]:
lDominacja.Stwierdzaona,żepozycjakonkurencyjnaprzedsiębiorstwzale-
żygłównieodefektywnegowykorzystaniawiedzy.Pozostałezasobysąbowiemze-
pchniętedodrugoplanowychczynnikówwytwórczych.
lNiewyczerpalność.Wiedza,wprzeciwieństwiedoinnychzasobów,niezużywa
się,awręczprzeciwnie–imwięcejiczęściejjestużywana,tymbardziejrośniejej
wartość.
lSymultanicznośćimobilność.Tasamawiedzamożebyćwykorzystywanaprzez
wieleorganizacjiiosóbjednocześnieorazwwielumiejscachnaraz.Wiedzajestmo-
bilnawodróżnieniuodtradycyjnychzasobów,takichjakbudynki,maszynyitp.
lNieliniowość.Nawetniewielkailośćwiedzymożepowodowaćniewyobrażalne
konsekwencjeiodwrotnie:olbrzymiailośćwiedzymożeokazaćsiębezużyteczna.
Brakliniowościpowodujeteż,żetasamaporcjawiedzymożeprzynieśćdiametralnie
odmienneefektywróżnychprzedsiębiorstwach.
lZłożoność.Wiedzajestzasobemzłożonym,obejmującymzarównowiedzę
praktyczną(know-how),teoretyczną(know-why),strategiczną(know-what),jakinie-
formalnezwiązkiwprzedsiębiorstwie.Wiedzajestatrybutemzarównopojedynczych
członków,jakicałejorganizacji.
lUczeniesię.Wiedzapojedynczychpracownikóworazcałejorganizacjinieroze-
rwalniewiążesięzprocesemuczeniasię,któryoznaczazdobywanieiimplementację
wiedzywprocesach,produktach,usługachorazrozwiązaniachzzakresustrukturor-
ganizacyjnych.Szczególnieważnejestuczeniesięnatzw.wyższympoziomie(uczenie
