Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8.Trzecirodzajnazwkonkretnychiabstrakcyjnych
45
więcCjestA”.Iwtensposóbprzytakimrozumieniunazwabs-
trakcyjnychmożnazachowaćwielewypowiedziautorów,które
zewzględówjęzykowychwydająsiębyćfałszywe.
Nietylkoterminabstrakcyjnymożewtensposóbbyćrów-
noważnypodwzględemznaczeniowymzwielomawypowie-
dziami,aleodnosisiętotakżedonazwkonkretnychorazinnych
wyrażeń.Awięcznawcylogikistwierdzają,żetenznakncały”
zawierawsobieto,cojestefektempodziałuiwtensposób
stajesięrównoznacznyzwyrażeniemnkażdadowolnaczęść”,
jeślibierzesięjesynkategorematycznie.Stądzdanie:nCały
SokratesjestmniejszyodSokratesa”jestrównoznacznezdaniu:
nKażdadowolnaczęśćSokratesajestmniejszaodSokratesa”.
Podobnietenznak:ncokolwiek”(quodlibet)zawierawsobie
towszystko,nacomożebyćpodzielony,abymógłbyćrówno-
znacznyzwyrażeniem:nkażdybyt”;wprzeciwnymbowiem
wypadkuniezrozumiałymbybyłozdanie:nCokolwiekjestalbo
człowiekiem,albonie-człowiekiem”.Podobniemasięsprawa
odnośniedoinnychsłów.GdymówisięnBiegnę”,todomyślnie
zawartyjesttuzaimekpierwszejosoby,istądsłowonbiegnę”
jestrównoznacznesamemusobieorazzaimkowi.Iwtensposób
masięsprawaodnośniedowieluinnych;należyzdawaćsobie
ztegosprawę,zwłaszczawcelujaknajlepszegozrozumienia
myśliautorów[...].
Doomawianejwyżejgrupynazwabstrakcyjnychmożna
sprowadzićwszystkieterminyabstrakcyjneprywatywne
inegatywne2,atakżewszystkieterminyabstrakcyjneczasow-
nikowe(verbalia)orazwieleinnych,októrychbędziemowa
niżej.Przypomocytegosposoburozumieniałatwozaprzeczyć
wszystkienastępującezdania:nMateriajestbrakiem”,nPowie-
trzejestciemnością”,nDuszajestgrzechem”itympodobne.
Przypomocytegosposobumożnateżuznawaćtakiezdania:
nBógniepopełniłgrzechu”,nBógniejestsprawcązła”itym
podobne.Dlaczegonatomiastniesąpoprawnekonsekwen-
cjetypu:nTojestzło;Bóguczyniłto;więcBóguczyniłzło”,
wykażesięwtraktacieobłędach3.
