Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
AntoniŚmist
oBogu,alenainnymujęciutejsamejprawdy,którąKuzańczyk
starasięodsłonićwewszystkichpoprzednichpismach–prawdy
oBogujakonabsolutnymprzedzałożeniu”(praesuppositioab-
soluta),jakwyrażasięwdialoguIdiotadesapientia(1450)
61
.
WtokurozmowyKardynałpodajebardziejkonkretną–ale
dalejniezbytjasną–odpowiedźnapytanieowyższośćsamego
MócnadMóc-Jest,stwierdzając,żeodsamegoMócnicnnie
możebyćmocniejsze,wcześniejsze,anilepsze”,nnicniemoże
byćdoskonalsze”inniemożnanadaćnazwyjaśniejszej,praw-
dziwszejiprostszej”
62
.Niemożnaprzyjmowaćtychtwierdzeń
zbytpochopnie,ponieważKuzańczykcałkiempodobniewypo-
wiadasięwodniesieniudowieluinnychimionBożych
63
.Ale,
coistotne,Piotrdopytujeotylkojednąztychcech,wyrażając
niezrozumienie,dlaczegoKardynałmówioprostocie–itylko
tacechajestnastępniewyjaśniana
64
.Możnawobectegoprzyjąć,
żetoprostotajesttutajczynnikiemdecydującym,boumożli-
wiającymzdobyciesięnaintuicjęintelektualnątego,coprze-
kraczarozumienie,wsposóbpoprostułatwiejszyniżwprzy-
padkuinnychujęć,cowobliczuogólnejtrudności,jakawiąże
sięzpróbąpoznaniaBoga,niejestbezznaczenia.
Możemyzaśzrozumieć,dlaczegosamaprostotajestdlaKu-
zańczykawartością,tylkowówczas,gdyweźmiemypoduwagę,
żeposzukujeonBogajakoniepowątpiewalnegofundamentupo-
znania;czegoś,czemunzdrowyintelekt”niejestwstanieza-
przeczyćicomusiujmowaćjakozewszechmiaroczywiste.
TakKuzańczykwyrażasięwswoimpierwszymtraktacie
65
ido-
kładnietosamostwierdzawostatnim:
61
Idiotadesapientia,II,n.30:nNamdeusestipsaabsolutapraesu-
ppositioomnium,quaequalitercumquepraesupponuntur,sicutinomni
efectupraesupponiturcausa”.
62Szczytkontemplacji,n.5.
63
Wodniesieniunaprzykładdotakichimionjaknonaliud,bonitas,
praesuppositioabsoluta,exemplarabsolutum,maximum.Denonaliud,I,
n.5.Idiotadesapientia,II,n.29–30,39.Dedoctaignorantia,I,X,n.29.
64Szczytkontemplacji,n.5.
65MikołajzKuzy,Ooświeconejniewiedzy,I,I,s.14.
