Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Państwoispołeczeństwowdobiemasowychmigracji–kilkauwagteoretycznych
21
Całkowicieodmiennymodwyżejwspomnianychmodelemrządzenia(sprawowa-
niawładzy)jestkorporatyzm,lubściślej–neokorporatyzm,jakowspółczesnawersja
koncepcjipróbującejtłumaczyćukładwładzywspołeczeństwachliberalno-demo-
kratycznych.Założeniemtegomodelujestwspółpracaopartanadialogupomiędzy
przedstawicielamiwładzyagrupamireprezentującymisektorygospodarczelubinte-
reszbiorowypewnychgrupspołecznych.Takiukładpozwalanarzeczywistyudział
podmiotówwsprawowaniuwładzy,czyniącjewspółodpowiedzialnymizarządzenie.
Neokorporatyzmjestzatemsystememreprezentacjiinteresówgrup,któreotrzymują
odpaństwamonopolprzedstawicielstwawzamianzaumożliwieniepaństwuselekcji
liderówisprawowaniakontrolinadartykulacjążądańwysuwanychprzezgrupy.
Obecniemożnawyróżnićtrzygłównekoncepcjeneokorporatyzmu:
1)jakosystemekonomicznyprzeciwstawianyzjednejstronykapitalizmowi,zdru-
giej–socjalizmowi;wtymujęciumodeltenstanowitzw.trzeciądrogęwspojrze-
niunagospodarkę,coskutkujezawężeniemswobodyprywatnegokapitałudzię-
kidziałaniompaństwa,stosunkowowysokąniezależnościąpaństwaodsektora
prywatnegoorazwiększąszansąnarealizacjęwolipowszechnej;innymisłowy
–wsystemietympaństwokierujeprywatnymbiznesempoprzezzasady:jednoś-
ci,porządku,nacjonalizmuisukcesu17;
2)jakoformakapitalistycznegopaństwa,wktórymkorporacjereprezentującein-
teresyswoichczłonkówwspółrealizująpolitykęrządu;następujetowdrodze
wynegocjowaniazurzędnikamipaństwowymizgodynaprzeprowadzenieodpo-
wiednichdziałańprzezprzedstawicieligrupinteresu,przyjednoczesnejaproba-
ciezestronyczłonkówgruprozwiązańpreferowanychprzezrząd;
3)jakoopozycjadopluralizmupolegającanaspecyficznymsposobieorganizowa-
niainterakcjizpaństwemorazforsowaniaswoich(grupowych)interesów;liczba
uznanychprzezpaństwopartnerówjestograniczona,zhierarchizowanainiekon-
kurencyjna(wpluralizmietewymoginiewystępują)18.
Neokorporatyzmjestzatemrodzajeminstytucjonalnegoporozumieniałączącego
interesyspołeczeństwaobywatelskiegozestrukturamidecyzyjnegopaństwa.Przy-
wołującsłowajednegozteoretykówomawianejtukoncepcjiPhilippe’aSchmittera,
otrzymamynastępującąformułę:
systemreprezentacjiinteresów,wktórymelementyskładowezorganizowanesąwpewną
ograniczonąilośćpojedynczych,obowiązkowych,niekonkurencyjnych,hierarchicznych
izróżnicowanychpodwzględemfunkcjonalnymkategorii,uznanychlubfirmowanych
przezpaństwo,którymcelowoprzyznanoprzezpaństwomonopolprzedstawicielskiwza-
17Zob.A.M.Kjær,Rządzenie,Warszawa2009,s.32–34,130–132;ciekawymopracowaniemza-
wierającymujęcieideikorporatyzmuwperspektywieekonomicznejjestSocialCorporatism.ASuperior
EconomicSystem?,red.J.Pekkarinen,M.Pohjola,B.Rowthorn,Oxford1992,azwłaszczaartykułJukki
Pekkarinena,CorporatismandEconomicPerformanceinSweden,Norway,andFinland,s.298–337.
18
O.Molina,M.Rhodes,Corporatism:ThePast,Present,andFutureofaConcept,„AnnualReview
ofPoliticalScience”,Vol.5/2002,s.305–331;zob.też:J.Grote,P.Schmitter,Therenaissenceofnational
corporatism.Unintendendside-effectofEuropeaneconomicandmonetaryunionorcalculatedresponce
totheabsenceofEuropeansocialpolicy?[w:]RenegotiatingWelfareState.FlexibileAdjustmentthrough
CorporatistConcertation,red.F.vanWaarden,J.Lehmbruch,London2003[za:]J.Gardawski,Dialog
społecznywPolsce.Teoria,historia,praktyka,Warszawa2009,s.51–55.
