Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
24.wprowadzeniehistoryczne
Oczywiście,nawetwnierelatywistycznymmodelukwarkowymsymetria
SU(6)jestwnajlepszymraziesymetriąprzybliżoną.Jestonanaruszonaprzez
oddziaływaniaspinŹorbitaispinŹspin.NaruszajątakżemasakwarkaS,reduku-
jącazapachowąsymetrięSU(3)dosymetriiSU(2)iU(1),którychkonsekwencją
jestzachowanieizospinuihiperładunku.Jeśliunikaćefektówbędącychskutkiem
różnicymaskwarkaSipozostałychkwarków,ograniczającsiędorozpatrywania
hadronówzbudowanychzlekkichkwarkówuidorazichantykwarków,tojedy-
nymiistotnymimacierzamiAAsąAUdlaI11;2;3(którewprzypadkukwarków
uidsądaneprzezmacierzePauliego(5.4.18)iktórewtymkontekścieoznacza
sięzazwyczajTU)orazmacierzA8(którajestpoprostuliczbąrówną1/
kwarkówuidi;1/
wówczaspostać
HnmO
/
3dlaantykwarków-
1
1±v
σ
(n)
ź
σ
ź
(m)
ui-
11
d).Oddziaływanie(24.A.6)przybiera
1±v
T(n)
U
T(m)
U
1
)
(24)A)7)
/
3dla
ź
U
Opróczzachowanialiczbykwarków,pozostającąsymetriąjestterazSU(4),której
generatoramisąkomutującezoddziaływaniem(24.A.7)operatorySź,TUiRźU.
Towłaśniejoczywiściezprotonamiineutronamizamiastkwarkówuidj
zaproponowałwroku1937Wigner[2]jakosymetrięsiłjądrowych.Wteoriiją-
draoddziaływanie(24.A.7)zwanejestpotencjałemMajorany,abyodróżniaćje
odznanegopodnazwąpotencjałuWigneraoddziaływania,któreniezależyani
odspinu,aniodizospinuorazododdziaływańpoprostuproporcjonalnychdo
zależnegoodspinulubodizospinuczynnikawoddziaływaniu(24.A.7)znanych
odpowiedniojakopotencjałBartlettalubpotencjałHeisenberga.
Zabawnejestzauważyć,żechoćwnierelatywistycznychteoriachniemażad-
nychteoretycznychograniczeńdlasymetriitakichjakSU(6),któredziałająna
spinorazrodzajcząstki,nigdyniebyłożadnychdanycheksperymentalnych)które
byświadczyły)żetakiezałożenieosymetriiSU(6)modelukwarkowegojestchoć
trochędokładniejszeniżzałożenieocałkowitejniezależnościodspinuizapa~
chu.Założeniateniesątożsame:jeślihamiltonianukładuNnierelatywistycz-
nychkwarkówi/lubantykwarkówjestcałkowicieniezależnyodspinuizapachu,
tojegosymetriąjestSU(6)N,anieSU(6).Dwucząstkoweoddziaływaniata-
kiejak(24.A.6)(iróżneinneoddziaływaniawielocząstkowe)naruszająsymetrię
SU(6)NdoSU(6).Oczywiściewszystkietesymetriesąitaktylkoprzybliżone.
Pytaniezatembrzmi:czysymetriaSU(6)jestnaruszonawmniejszymstopniu
niżSU(6)N?
Natoniemożnaodpowiedzieć,badającmultiplet,któregoczęściąjestoktet
barionówskładającysięznukleonówihiperonówA,Σoraz~.Wnierelatywistycz-
nymmodelukwarkowymcząstkiteinterpretujesięjakostanyzwiązaneozero-
wymorbitalnymmomenciepędutrzechkwarków.Ponieważstanytesąkolorowo
neutralne,ichfunkcjefalowesącałkowicieantysymetrycznewewskaŹnikachkolo-