Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28.truciznyobEcnEWroślinacHWyStĘPuJĄcycHWPolScE
wczasieiprzestrzeni.Obserwowaneefektyfizjologiczneobejmujązawrotygłowy,
niewyraźnąmowęizwolnienieakcjiserca.Silnedziałanietoksyczneuzyskujesięjuż
poprzyjęciuokoło1mgsalwinorynyA.Możewtedydojśćdoutratyprzytomności,
głębokiegosnuicałkowitejanalgezji.
51
2;.4.ROŚLINYKARDIOTOKSYCZNE
Ostraniewydolnośćkrążeniowajestczęstymobjawemciężkichzatruć.Toksyczne
działanienaukładkrążeniawykazujągatunkiroślin,wktórychskładwchodzągli-
kozydykardenolidowe,takiejak:naparstnicawełnista,naparstnicapurpurowa,mi-
łekwiosennyikonwaliamajowa.Glikozydykardenolidoweodgrywająbardzoważ-
rolęwterapiichoróbserca:powodująwzmocnienieskurczumięśniasercowe-
goizwalniająjegotętnoorazzwiększająobjętośćwyrzutowąmięśniasercowego.
Jednakwprzypadkuzatrućodpowiedzialnezapoważnezaburzeniarytmuserca,
wstrząskardiogennyizapaść.
Kardenolidyspecyficznymiinhibitoramipompysodowo-potasowej
wbłoniekomórkowejmięśniasercowego.Powodującwzrostwewnątrzkomórkowe-
gostężeniajonówsodowychiwapniowych,zwiększająsiłęskurczówipojemność
wyrzutowąserca.Zablokowaniepompysodowo-potasowejprowadzidowzrostupo-
tencjałubłonowego,zwolnieniaprzewodnictwaprzedsionkowo-komorowegoiblo-
kuserca.Powszechnewprzypadkuzatruciatymiśrodkamijestpobudzenienerwu
błędnego,wktórympośredniczyacetylocholina,orazwywołaniebradykardiiibloku
serca.Poważnezaburzeniarytmusercamogąteżbyćefektemdziałanianiektórych
alkaloidówditerpenowych(akonityna,taksyna)orazglikoalkaloidów(weratryna).
Naparstnicapurpurowa(DigitalispurpureaL.)(rycina28.10)jestdwulet-
niąroślinąnależącądorodzinytrędownikowatych.Rzadkowystępujewstanienatu-
ralnym,naogółjestuprawianajakoroślinaleczniczaiozdobna.Wpierwszymroku
tworzyrozetęjajowato-lancetowatych,dużych,owłosionychliści.Wdrugimroku
wyrastająproste,sztywnepędykwiatostanoweowysokości50–120cm,zakończone
gronemdzwonkowatych,dużych,zwisającychkwiatów.Barwakwiatówmożebyć
fioletowa,różowalubbiała.
Całaroślinajesttrująca,alenajwiększestężeniesubstancjiczynnychjest
wliściach.Zawierakilkadziesiątglikozydównasercowych.Głównymizwiązkami
glikozydypierwotnepurpureaglikozydyAiB,przechodzącewdigitoksynęigitok-
synę.Wrośliniewystępująrównieżsaponinysteroidowe(digitonina),flawonoidy,
związkiantrachinonowe,śluzyiwieleinnychsubstancji.
Glikozydynaparstnicywykorzystywanegłówniewleczeniuprzewle-
kłejzastoinowejniewydolnościmięśniasercowego,aleniestanowiąlekówpierwsze-
gowyboruiraczejniepodajesięichwmonoterapii.Wskazanerównieżwleczeniu