Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
IV.TOKSYKOLOGIASZCZEGÓŁOWA–WYBRANEZAGADNIENIA
cd0tabeli27050
Przewódpokarmowy
0Soleitlenkikadmuwykazujążrącedziałanie
naśluzówkęprzewodupokarmowego,doprowadzającdokrwawień,
owrzodzeńiperforacji.
Uszkodzeniepłuc0Najczęściejwystępująchorobyrestrykcyjnepłuczzabu-
rzeniamiwentylacji.
Uszkodzenieukładumieśniowo-szkieletowego0Najczęściejwystępują:
osteomalacja,osteoporoza,złamaniakościichorobaitai-itai.
Hepatotoksyczność0Największeilościkadmuodkładająsięwmiąższu
wątroby,jednakkadmjestzwiązanyzmetalotioneinąiniedochodzi
doefektuhepatotoksycznego.
Neurotoksyczność0Najczęściejwystępują:uszkodzeniewęchu,uszkodzenie
jąderpodkorowych(zespółParkinsona)iuszkodzeniekorymózgu
(upośledzeniewyższychczynnościmózgowych).
27.4.4.Arsen
Arsenjestklasyfikowanyjakopółmetal/metaloid,alezwyczajowouznajesięgoza
jedenzmetaliciężkich.Pierwiastektenwśrodowiskuwystępujezarównowpostaci
związkównieorganicznych,jakiorganicznych[As(III)lubAs(V)].Najbardziejznanymi
iistotnymiztoksykologicznegopunktuwidzeniazwiązkaminieorganicznymiarse-
nusą:arszenik,czylitlenekarsenu(III),orazarsenowodór(AsH3)–silnatrucizna,
wstaniegazowymdziałającahemolitycznie.Ważnymzwiązkiemorganicznymjest
arsenobetaina,(CH3)3As
+CH
2COO
–.Niektóregatunkirybiskorupiakówzawierają
bardzodużeilościarsenobetainy.Wwiększościinnychartykułówspożywczych
stężeniearsenujestniskie(alepostaciearsenuniesądokładniepoznane).
Arsen,zarównowpostacizwiązkóworganicznychwowocachmorza,jak
iarsennieorganicznywwodzie,napojachilekach,łatwowchłaniasięprzezprzewód
pokarmowy(70–90%).Niektóreraportywskazująrównieżnadośćwysokistopieńin-
halacyjnegowchłanianiaarsenu.Najwyższestężeniaarsenuuludzizwykleznajduje
sięwewłosach,paznokciachiskórze.Głównądrogąwydalaniasąnerki.Przyjmuje
się,żepospożyciuarsenianu(III)lubarsenianu(V)około35%dawkijestwydalane
wciągu2dni.
Wynikidoświadczeńnazwierzętachwskazująnato,żepodawaneinha-
lacyjniezwiązkinieorganicznearsenu,nierozpuszczalnewwodzie,sądeponowane
izatrzymywanewtkancepłucnejprzezstosunkowodługiczas.Procesyzwiązane
zbiotransformacjąnieorganicznychzwiązkówarsenuzachodzązarównouzwierząt,
jakiludzi.Pospożyciulubwdychaniutakichzwiązkówmożnawykryćwmoczu
metylowanezwiązki,takiejakkwasmetylarsenowy(MMA,CH3AsO3
2–)ikwasdime-
tylarsenowy[DMA,(CH3)2AsO2
–].Uludziprzemianytesąmożliwedziękiobecności
transferazymetylowejarsenu.