Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
idyplomatów(ZhengHe,ZhangQian),odżebraków(kurczę„pożebracku”)
pocesarzowe.Wrazzrozwojemgospodarkiiuzyskiwaniemnadwyżek
produkcji,wrazzpodziałempracyispecjalizacjąwChinachstosunkowo
wcześniepojawiłsięzawódkucharza.Ciwłaśnieludzie,zatrudniani
nadworachwładcówifeudałów,moglipoświęcićsiędoskonaleniukuchni,
mielibowiemdostępdonajlepszychsurowców,przyprawinarzędzi.Zdrugiej
strony,jakpisałwlatachtrzydziestychLinYutang(znanyuczony,słynący
zeswychstudiówporównawczychnadkulturąchińską,europejską
iamerykańską),paradoksalniesztucekulinarnejprzysłużyłysięposzukiwania
iodkrywczeeksperymentywymuszaneprzezgłódiinneklęski,którejakże
częstowkażdymstuleciunawiedzałychińskieziemieihartowaływolę
przetrwania.Towłaśniegrupynajuboższebądźdotkniętesiłążywiołu
wnajtrudniejszychdlasiebiemomentachprzysparzałychińskiejkuchni
surowcówniekonwencjonalnych,nowychiodpowiedniodostosowywały
sposobyichobróbki.
Dziśtrudnojeszczeoracjonalnąijednoznacznąperiodyzacjęrozwoju
chińskiejkuchni.Wśródznawcówtematuzdaniasąpodzielone.Według
niektórychwrozwojutejsztukiwyodrębnićmożnaetapywzasadzie
pokrywającesięzchronologicznympodziałemnadynastie,jakiewChinach
panowały.Zwolennicytakiegoujęciaargumentują,żepostępwkuchni
dokonywałsięnaszerokimtlerozwojugospodarczegoiprzemianpolitycznych.
Niemalkażdadynastiamiałabowiemjakiśdłuższybądźkrótszyokrespokoju,
gospodarczegorozkwituidobrobytu,wktórychuczestniczyładużaczęść
ludności.Sprzyjałotowzrostowizainteresowańsztukąwogóle,wtymtakże
kulinarną.Tematykatanatychmiastznajdowałazresztąodbiciewliteraturze,
główniepoezji.
Zdanieminnych,zapodstawęperiodyzacjinależyprzyjąćpostęp
ijakościowezmianywwytwarzaniunaczyńiprzyborówkuchennych.
Zwolennicytakiejklasyfikacjiwyodrębniajązatemkuchnienaczyń
kamiennych,naczyńceramicznych,zbrązuizżelaza.Argumentują,żekażda
ztychrewolucjitechnicznychczyteżjakościowych„skoków”wraz
zupowszechnieniemutensyliówznowegosurowcabezpośredniopobudzała
rozwójnowychtechnikitechnologiiobróbkicieplnejsurowcówspożywczych,
cozkoleiotwierałoprzedkucharzamiszerszepoledlatwórczejinwencji.
Kryterium„naczyńiprzyborów”niewątpliwiejestwygodnedlaarcheologów.
Historycykulinarnizwracająjednakuwagęnajegonadmierną
jednostronność,wskazującnapomijanieinnychczynnikówpostępu.
Częśćbadaczypostuluje,byosiągnięciachińskiejsztukikulinarnej
klasyfikowaćwedługpostępówdokonywanychwtechniceitechnologii
przyrządzaniapotraw,tworzeniaiupowszechnianianowychreceptur.Mimo
wielkiejobfitościmateriałówhistorycznychwystępującewnichluki,jakteż
