Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wyróżnićcharakterystycznewyznacznikijęzykowekonstytuująceowąodmianę
stylową2.Akceptującpodstawowyzrąbpropozycjiteoretycznychitypologicz-
nychbadaczki,osobiścieproblematykębiblizmówskłonnyjestemrozważać
wkontekściecechpolszczyznybiblijnej,jakojednejzgłównychdomentema-
tycznychifunkcjonalnychwobrębiepolskiegostylureligijnego,cozasadniczo
niezmieniaperspektywwidzeniaiopisutychzjawisk3.
Zniecoodmiennychpodstawwyrastająnatomiastpróbyteoretycznego
opisuitypologiistylubiblijnegoorazjegowyznacznikówczynioneprzezteolo-
gówibiblistów,aktóreznalazłyostatniosyntetyczneujęciewartykules.Ewy
Jezierskiej4.
Wperspektywiepodjętychwtejpracyrozważańianalizmateriałowych
naderistotnaokazujesięprzyjętaprzezwielubadaczydystynkcja,którawob-
rębiepolskiegostylubiblijnegowskazujenajegoodmianętradycyjnąiwspół-
czesną5.OpozycjatawydajesięnasilaćwrazzradykalnymwXXwiekuodej-
ściemwKościelekatolickimodtłumaczeńzWulgatynarzeczzwróceniasię
wstronęjęzykóworyginalnych.Dodatkowozostałatakżespotęgowanapoprzez
corazliczniejszeinicjatywyprzekładoweodwołującesiędoodmiennychtech-
niktranslacyjnych(przekładdynamiczny,interlinearny,filologiczny,parafraza)
orazinnychniżliterackaodmianpolszczyzny.ZdaniemBogdanaWalczakadaje
topodstawydowskazanianadwawzajemnieścierającesięnurtywobrębiejęzy-
kanowszychprzekładówBiblii:tradycjonalistycznyiantytradycjonalistyczny.
Wmyślpierwszegoznichpolszczyznabiblijnaijejwyznacznikiwinnyodzna-
czaćsiędostojeństwem,jakiezapewniapolskistylbiblijnywyrosłynawielo-
wiekowychdoświadczeniachsięgającychdobystaropolskiej,odwołującysiędo
formdawnych,przynależnychwspółcześniedotzw.biernejkompetencjijęzy-
kowej,leczniearchaicznych.TakpojętytradycjonalizmWalczakprzeciwstawia
nowszympraktykomtychtłumaczyiredaktorów,którzydorolijęzykaprzekła-
dubiblijnegopodnosząjegoodmianywspółczesne,nierzadkopotoczne,powo-
łującsięniekiedyprzyokazjitychinicjatywnaopacznierozumianądyrektywę
komunikatywnościprzesłania,jakiewinnonieśćsłowonatchnione6.
2Por.D.Bieńkowska,Polskistylbiblijny,Łódź2002,s.19-23inast.
3Obszerniejszeuzasadnienietegostanowiskawrazzprezentacjąiomówieniempodstawo-
wychwyznacznikówstylowychpolszczyznybiblijnejprzedstawiamwartykule:Polszczyznabiblijna
wposzukiwaniuwzorcastylowego.Doświadczeniaiwspółczesność,[w:]Polszczyznabiblijna-międzytrady-
cjąawspółczesnością,red.S.Koziara,W.Przyczyna,Tarnów2009,t.1,s.19-33.
4Por.s.E.J.Jezierska,Statusiwyznacznikistylubiblijnego,[w:]Polszczyznabiblijna-między
tradycjąawspółczesnością,op.cit.,t.1,s.9-17,zob.takżewcześniejszeopracowanieencyklopedyczne:
ks.L.Stachowiak,[hasło:]Biblijnystyl,[w:]Encyklopediakatolicka,t.2,red.F.Gryglewicz,R.Łukaszyk,
Z.Sułowski,Lublin1989,s.492-494.
5Rozróżnienietakiestosujewswoichpracachm.in.P.Binek,por.np.idem,Owspółczesnych
polskichprzekładachbiblijnychświadomienawiązującychdotradycyjnegostylubiblijnego,[w:]Inspiracje
chrześcijańskiewkulturzeEuropy,red.E.Woźniak,Łódź2000,s.211-218.D.Bieńkowska,uznającfakt
ewolucyjnościizmiennościjęzykowychskładnikówstylistykibiblijnej,takżeopowiadasięzawy-
dzieleniemdwóchokresówwdziejachpolskiegostylubiblijnego:tradycyjnegoorazwspółczesnego,
zob.eadem,Polskistylbiblijny,op.cit.,s.140.
6Por.B.Walczak,WsprawiejęzykawspółczesnychprzekładówBiblii(głoswdyskusji),[w:]
OdBibliiWujkadowspółczesnegojęzykareligijnego.Zokazji400-leciawydaniaBibliiks.JakubaWujka,red.
ks.Z.Adamek,S.Koziara,Tarnów1999,s.79-85.
22
