Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
świętyTomaszzAkwinu,Traktatosprawiedliwości
Gdybyśmydalejzapytali,czemuwłaściwienaurządnauczycielski
nzasługuje”tenzkandydatów,któryposiadaodpowiedniekwalifikacje
(lubteżwykazujejewwyższymstopniuodinnych),odpowiedźTomasza
brzmiałabyzpewnością,żewłaśnieonbędzienaogółnajbardziejprzy-
datnyjakonauczyciel,atymsamympożytecznydladobrawspólnoty.Ten
powódnależyrozumiećogólnie,ponieważniezawszespołecznypożytek,
jakiprzynosiprzydzieleniepewnychdóbrosobomposiadającymokreślone
cechy,wynikazeszczególnychzdolnościlubkwalifikacjitychbeneficjen-
tów.Zastanawiającsięnadzakresem,wktórymwystępujeniedopuszczalny
wzglądnaosoby,TomaszzAkwinurozważapytanie,czyztegorodzajuwy-
stępkiemspotykamysiętakżewrozdzialedóbrduchowych.Wdrugimzar-
gumentów,którezdająsięprzemawiaćprzeciwkotakiejmożliwości,bierze
poduwagęszczególnendobroduchowe”
,jakimjestkościelnezezwoleniena
związekmałżeński,pomimozbytbliskiegostopniapokrewieństwa.Tomasz
przyznaje,żepraktycznietegorodzajudyspensęjestznaczniełatwiejuzy-
skaćnbogatymimożnym”
.Ponieważtakapraktykawydajesiębraniem
względunaosoby,arównocześnieokazujesiętakpowszechnieprzyjęta,
trudnorealistyczniepotępiać,stądmożnabywnosić,żecośtakiegojak
niedopuszczalnywzglądnaosobywdystrybucjidóbrduchowychwcalenie
występuje(jakożewzglądnaosobywtejsferzedóbrniejestniedopuszczal-
ny).TomaszzAkwinuodrzucajednaktenwniosek.Wswejodpowiedzi
argumentuje,żechociaższczególnetraktowanieosóbbogatychimożnych
przyudzielaniuwspomnianejdyspensyistotniemusibyćtolerowane,to
jednakniejestonoprzyznawaniemuprzywilejowanejpozycjizewzględuna
cechy,którenieuprawniajądotychprzywilejów,azatemniestanowiwła-
ściwegowzględunaosoby:nDyspensynamałżeństwobliskichkrewnych
udzielasięgłówniewceluumocnieniapokojowegoprzymierza,tozaśjest
bardziejkoniecznedladobrawspólnegowstosunkudoosóbowysokiej
właściwymkryteriumprzywyborzespośródkandydatównastanowiskoprofesorajest
ichwiedza(wdanejdziedzinienauki).Jeżelizdwóchkandydatówjedenposiadawiedzę
dwukrotniebogatsząniżinny,możemypowiedzieć,żenietylkowwyższymstopniu,lecz
nawetwdwukrotniewyższymstopniuniżtendrugizasługujenaotrzymaniepożądanego
stanowiska.Byłobyjednakdziwactwem,gdybyśmystwierdzili,żewtakimraziepierwszy
kandydatzasługujenadwastanowiskaprofesora,adrugitylkonajedno,albopierwszyna
całetakiestanowisko,adrugitylkonajegopołowę.Stanowiskaprofesorskiebowiem
przykłademdóbr,którecoprawdamogąbyćrozdzielanepomiędzyróżneosoby-awięc
wtymsensienrozdzielalne”-alektóreniepodzielne.