Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
świętyTomaszzAkwinu,Traktatosprawiedliwości
gdybyintegralnym”składnikomtejcnoty,przezktórerozumiesięczy-
nieniedobraiodstępowanieodzła(q.79),orazjejczęściom
potencjalnym,czylicnotomdołączającymsiędoniej(q.80).
WdalszychpartiachtegoWstępuomówiękluczowekategoriespra-
wiedliwości,porządkującezarysowanątematykętraktatuTomasza:spra-
wiedliwośćogólną,zwanąteżsprawiedliwościąprawną,sprawiedliwość
dystrybutywnąorazdwiefunkcjesprawiedliwościokreślanejjakoiustitia
commutativa:sprawiedliwośćwwęziejrozumianychwymianachhandlo-
wychisprawiedliwośćwwymiarzekar.
2.Sprawiedliwośćogólna
2010Wpiątymartykulekwestii58TomaszzAkwinurozważa,czysprawied-
liwośćmożebyćrozumianajakocnotaogólna(virtusgeneralis).Tęmożli-
wośćzdajesiępotwierdzaćprzytoczonewsedcontrazdanieArystotelesa,
wktórymsprawiedliwość-wjednymzjejwyróżnianychznaczeń-jest
określanajakoncałacnota”(holêaretê)2.Tomaszinterpretujetęcałącnotę
jakonwszelkącnotę”(omnisvirtus)iprzynajmniejwpewnejmierzepod-
trzymujetakrozumianypoglądArystotelesa.Wkorpusiecytowanegoarty-
kułuwywodzi,żechociażposzczególnecnotypodporządkowująregulowa-
neprzezniedziałaniadobrupewnejindywidualnejosoby-czytosamego
działającego,czykogośdrugiego-tojednakowodobrojednostkoweza
każdymrazemdasięrównieżująćjakowchodzącewskładdobrawspólnego
(referibileadbonumcommune),którejestcelemsprawiedliwości.Wtym
stanierzeczyaktywszystkichcnótnmogąnależećdosprawiedliwości”iwłaś-
niezewzględunatonsprawiedliwośćnazywasięcnotąogólną”
.
2020Wkolejnym,szóstymartykuleomawianejkwestiiTomaszzAkwinu
starasiędokładniejscharakteryzowaćsprawiedliwośćjakocnotęogólną,sta-
wiającpytanie,czymożeonabyćutożsamianazwszelkącnotą.Nawiązuje
przytymznowudoArystotelesa,znajdującjednakuniegozarównoargu-
mentyzarozważanątożsamością,jakprzeciwkoniej.
2
Eth.Nic.V1(1130a9-10):hautêmenounhêdikaiosunêoumerosaretêsall’holêaretê
estin;wtłumaczeniuD.Gromskiej:nTakpojętasprawiedliwośćniejestczęściądzielności
etycznej,leczjestcałątądzielnością”
.
