Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niepowodzeniaobiecałruszyćwpomocsam„carz”
krymski,Skrzetuskiemuaniwgłowieniepowstałamyśl,
bytazawieruchamogłatrwaćdługo,byjedenKozak
mógłwstrząsnąćcałąRzeczpospolitąizłamaćgroźną
jejsiłę.„Uprogówukrainnychtafalasięrozbije”
–myślałnamiestnik.Jakżetobowiemkończyłysię
wszystkiebuntykozacze?Wybuchałyjakpłomień
igasłypopierwszymzetknięciusięzhetmanami.Tak
byłoażdotąd.Gdyzjednejstronystawałodoboju
gniazdodrapieżnikówniżowych,zdrugiejpotęga,
którejbrzegioblewałydwamorza–rozwiązaniełatwym
byłodoprzewidzenia.Burzaniemożebyćtrwałą,więc
przejdzie–inastaniepogoda.–Tamyślkrzepiłapana
Skrzetuskiegoimożnarzec,utrzymywałagonanogach,
bozresztąciążyłonanimbrzemiętakciężkie,jakiego
nigdydotądwżyciuniedźwigał.Burza,choćprzejdzie,
możespustoszyćpola,zburzyćdomyinaczynićszkód
niepowetowanych.Otozprzyczynytejburzyonsam
małożycianiestracił,siłsięzbawiłipopadłwgorzką
niewolęwłaśniewówczas,gdymunawolnoścityle
prawie,ilenasamymżyciuzależało.Jakżetedy
odzawieruchymogłyucierpiećistotysłabsze,nie
umiejącesiębronić?CotamdziałosięwRozłogach
zHeleną?
AleHelenamusiałabyćjużwŁubniach.Namiestnik
widywałjąwesnachotoczonąprzeztwarzeżyczliwe,
przyhołubionąprzezsamegoksięciaiksiężnęGryzeldę,
podziwianąprzezrycerzy–ajenotęsknązaswoim
usarzem,którengdzieśprzepadłnaSiczy.Aleprzyjdzie
wreszciechwila,żeusarzwróci.OtosamChmielnicki
przyrzekłmuwolność–azresztąfalakozackapłynie
ipłyniedoprogówRzeczypospolitej;gdysięrozbije,
będziekonieczmartwieniom,zgryzotominiepokojom.
Falapłynęłarzeczywiście.Chmielnickiniezwłócząc
ruszyłobóziciągnąłnaspotkaniesynahetmańskiego.
Siłajegojużbyłarzeczywiściegroźną,bowraz
zsemenamiKrzeczowskiegoiczambułemTuhaj-beja
wiódłblisko25000wyćwiczonychibojuchciwych
wojowników.OsiłachPotockiegoniebyłopewnych
