Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
1
NATURAWIRUSÓW
AnnaGoździcka-Józefiak
Wirusytoniewielkiecząstkizakaźne,infekują-
cewszystkiekomórkoweformyżycia.Tworyte
niezdolnedonamnażaniasiępozakomórką.Cząstkę
wirusanazywamywirionem.SalvadorLuriawirusy
określajakontwory,którychgenomjestzbudowany
zjednegorodzajukwasunukleinowego,odtwarza-
jącegosięwżywychkomórkach,zwykorzystaniem
komórkowegoaparatumetabolicznego.Wwyniku
powielaniawirusów,wkomórcepowstająwyspecja-
lizowanecząstki,zwanewirionami”.Podobnądefini-
cjęprzedstawiłAndreLwoff,któryuważawirusaza
nczynnikpotencjalniechorobotwórczy,zdolnydowy-
tworzeniaformyzakaźnejwyłączniewewnętrzuzaka-
żonejkomórki.Wiruszawierajedenrodzajkwasunu-
kleinowego(RNAlubDNA),replikujesięwpostaci
swoistegomateriaługenetycznego,wykazujeciągłość
genetycznąijestniezdolnydobezpośredniegopodziału
orazwzrostu,ponieważniemaukładuenzymatycznego
dostarczającegoenergii”.
Najprostszewirusyzbudowanezkwasunukleino-
wego(DNAlubRNA),któryjestwirusowymgenomem,
orazotaczającegogopłaszczabiałkowego,zwanego
kapsydem(rys.1.1).
Wwirionachniektórychwirusówwystępujądodat-
kowebiałka,np.takieenzymyjak:proteaza,odwrotna
transkryptaza,replikaza,czynnikitranskrypcyjne,biał-
kainterferującezodpowiedziąodpornościowągos-
podarzaorazstarterydoreplikacjiwirusowychkwa-
sównukleinowych.Dowirionówmogąbyćwłączane
także:tRNA(obecnewwirionachretrowirusów),
poliaminy,kationyNa
+
,K
+
,Zn
2+
,Mg
2+
.Wirionynie
komórkamiiniemająorganellikomórkowych.Wyją-
tekstanowiąarenawirusyzawierającekomórkowery-
bosomy,którezostałyspakowanedowirionupodczas
składaniawirusowejcząstki.Wirusyniezaliczane
doorganizmów,leczdowewnątrzkomórkowychpa-
sożytów,któremogąpowielićswojecząstkiwyłącznie
wkomórceodpowiedniegogospodarza,korzystając
zkomórkowychaminokwasówinukleotydów,rybo-
somóworazenergii.ZdaniemPatrickaForterrenwirus
jestżywymtworemtylkopodczasjegowewnątrzko-
mórkowegocyklużyciowego”.Wwirusowymgeno-
miezapisanajestinformacja,niezbędnadowytwo-
rzeniacząstekpotomnychwkomórcegospodarza.
Gospodarzemdlawirusamogąbyćkomórkiproka-
riotyczne(bakteriiiarcheonów)lubkomórkieuka-
riotyczne(ludzkie,roślinne,zwierzęceorazgrzybów).
Potomnecząstkiwirusówpowstająwkilkuetapowym
procesie,któryobejmujesyntezęskładnikówwiruso-
wejcząstki,anastępnieichskładaniedodojrzałych
cząstekpotomnych.
1.1.BUDOWACZĄSTKIWIRUSOWEJ
1.1.1.Kapsyd
Wirusowygenomjeststabilizowanyichronionyprzed
działaniemniekorzystnychczynnikówprzezotacza-
jącygopłaszczbiałkowy-kapsyd.Białkakapsy-
dubiorąudziałwrozpoznaniukomórkigospodarza