Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
llllBudowacząstkiwirusowej
D
RNA
kapsyd
A
B
1
2
3
5
4
C
1
2
4
3
3
Rys.1.2.
Podjednostkibiałkowekapsydów.A-wirionosymetriiikozaedralnejzawierającykapsydzbudowanyzidentycznychpod-
jednostekbiałkowych.B-wirionosymetriiikozaedralnejzawierającejkapsydzbudowanyzdwóchrodzajówpodjednostekbiałkowych,
1-5podjednostektworzypentamer.C-wirionosymetriiikozaedralnejzawierającywkapsomerach4rodzajepodjednostekbiałkowych
(1-4).D-wirionosymetriihelikalnejzawierającykapsydzbudowanyzidentycznychpodjednostekbiałkowych
[Napodstawie:AlbertF.G.,FoxJ.M.,YoungM.J.,VirionSwellingIsNotRequiredforCotranslationalDisassemblyofCowpeaChloroticMottleVirus
InVitro.JournalofVirology71,6:4296-4299,1997]
1.1.2.Symetruawuruonów
Wkapsydachbiałkowepodjednostkiułożonesą
wsymetriihelikalnejlubkubicznej-ikozaedralnej
(rys.1.3).Budowakapsyduosymetriihelikalnejpro
-
wadzidopowstaniawirusówokształciepałeczkowa-
tym,wydłużonym,awprzypadkuskładaniakapsy-
dówosymetriiikozaedralnej-dotworzeniawirusów
okształciekulistym.Najprostszewirusyosymetrii
ikozaedralnejmająkapsydyzbudowanez60iden-
tycznychpodjednostek.Trzypodjednostkibudująpo-
jedynczykapsomerwkształcietrójkątarównobocz-
nego.Bardziejzłożonewirionymająwiększąliczbę
podjednostekbiałkowych,którastanowiwielokrot-
nośćliczby60,orazskładająsięzwięcejniżjednego
typupodjednostekbiałkowych.Naprzykład,kapsyd
wirusamozaikigroszkuskładasięzdwóchróżnych
białek.Jednobiałkotworzyzgrupowanepentametry,
zlokalizowanenawierzchołkachikozaedronu,dru-
gie-heksamerywypełniającejegopowierzchnię
(rys.1.2C).Wceluwyjaśnieniastrukturytakskom-
plikowanychwielościanów,KlugiCasparopracowali
(1962r.)teorięekwiwalencji,zgodniezktórącząs-
teczkikapsyduopodobnejkonformacjitworząpo-
dobnewiązaniazcząsteczkamisąsiednimi.Pozwala
tonabudowaniebardziejskomplikowanejstruktu-
rywielościanu.Każdązkrawędzipodstawowego
trójkątawielościanumożnawtymprzypadkupo-
dzielićnakrótszeodcinkiorównejdługościiwten
sposóbzbudowaćbardziejskomplikowanąstrukturę,
którąopisujeliczbatriangulacyjnaT.Obliczamyją
wedługwzoru:
T=f2xP
,
gdzie:foznaczaliczbęrównychodcinkówdzielących
poszczególnekrawędzie,aP=h2+hk+k2,gdziehiksą
liczbamikoordynacyjnymi.Wzwiązkuztymmożliwy
jestnastępującyciągliczbT:1,3,4,9,13,itd.
Znanesąstrukturywielościennewirionówonastę-
pującychliczbach:T=1,3,4,7,13,16,25,189-217.
Całkowitąliczbępodjednostekostrukturzewielościa-
numożnaobliczyć,mnożącliczbęTprzez60,czyli
dlaT=3,liczbapodjednostekwynosi180.
Uniektórychwirusówzwierzchołkówikozaedro-
nuwystajądodatkowewłókienkabiałkowe,którebiorą
udziałwrozpoznawaniuiprzyłączeniusięwirionudo
komórkigospodarza.Wkapsydachowirionachikoza-
edralnychmożnaprzeprowadzić2,3,lub5osisymetrii
(rys.1.3).Wielkośćśrednicyikozaedralnegokapsydu
wahasięod17nm(np.wirussatelitarnymozaikity-
toniu)do400nm(umimiwirusa).Niektórewirusowe
kapsydyniemająidealnegokształtukolistego-sąwy-
dłużone,zaśugeminiwirusów-formowanezdwóch
