Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zkrytykiemliterackim,AwrahamemUrimKownerem(1842-1909).Wtam-
tymokresiestraciłdrugącórkę,Rozalię37.Posadęwykładowcyzajmował
dozamknięciaszkoływ1873roku,choćjużwcześniejnosiłsięzzamia-
remodejściazpracyzewzględunapogłębiającesięodkilkulatkłopoty
zewzrokiem.
PorozwiązaniuseminariumosiadłwDubnie.Wposzukiwaniuspon-
sorównastępnejpublikacjidotarłdoWiednia,gdziezpomocąpisarza
iwydawcy,PerecaSmolenskina(1842-1885),wydałdrukiemhebrajskiprze-
kładdramatuNathanderWeise(Natanmędrzec)GottholdaEphraimaLessin-
ga.WdrodzepowrotnejzatrzymałsięnakilkatygodniwWarszawie.Sprze-
dałtamponadstoegzemplarzyswojejksiążki,atakżenawiązałznajomość
zbankierem,społecznikiemikolekcjonerem,MathiasemBersonem(1824-
1908)38.WDubniebezowocnieusiłowałznaleźćnowychuczniów;niedowi-
dzącynauczycielstarejdatyniewielemiałdozaoferowaniawkonkurencji
zmłodymi,lepiejwykształconymipedagogami.Wkrótceporóżniłsięze
Smolenskinem,którywystąpiłzkrytykąberlińskiegośrodowiskahaskalo-
wego,azwłaszczapostaciMosesaMendelssohna.Polemikaprzerodziłasię
wserięatakówpersonalnych,którenieprzysłużyłysiędobremuimieniu
żadnegozliteratów.
NafalikonfliktupowstałmiesięcznikflHa-Bokeror”(tonajegołamach
AbagpublikowałwodcinkachZichronotmi-jemejne‘uraj,czyliWspomnienia
zmoichlatmłodzieńczych,októrychszerzejzachwilę).ZałożoneweLwowie
w1876rokupismomiałostanowićprzeciwwagędlawiedeńskiegoflHa-Sza-
charu”Smolenskina39.JakstwierdzaMarianFuks,Gotloberdopuszczałdo
drukuwielemiałkichmerytorycznietekstów,leczdużąwartośćstanowią
publikowanewflHa-Bokeror”artykułydotycząceosiedliżydowskich,na
przykładksięgapamiątkowaDubna40.Wiosną1877rokuzmarłażonaGotlo-
bera-flodtądpozostałamujużtylkojednajedynapociecha:»Ha-Boker
or«”41.Półrokupóźniejpisarzudałsięwpodróżcelempozyskanianowych
prenumeratorówpisma.NiebawemredakcjaprzeniosłasięzeLwowado
Warszawy.ZpowodubrakufunduszyflHa-Bokeror”ukazywałsięniere-
gularnie,aw1881rokujegodziałalnośćzostałanadłuższyczaszawieszo-
na.Kilkanumerówwydanojeszczewlatach1885-1886,poczymperiodyk
zniknąłzrynku.
37
38
39
Zob.tamże,s.343.
A.B.Gotlober,Zichronotu-masaot,t.2,s.244.
WymownawtymkontekściejestsynonimicznośćtytułówczasopismflHa-Bokeror”[Jutrzenka]
iflHa-Szachar”[Świt];zob.J.Klausner,Historiaszelha-sifrut…,t.5,s.350.
40
Zob.M.F[uks],„Ha-BokerOr”,[w:]Polskisłownikjudaistyczny,oprac.Z.Borzymińska,R.Żebrowski,t.1,
Warszawa2003,s.534.
41
J.Klausner,Historiaszelha-sifrut…,t.5,s.354.
XXI
ŻycieitwórczośćAwrahamaBeraGotlobera|Czaswędrówekinauczania