Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
interpretacjicharakterystycznychdlamechanicyzmu.Ichwyrazemsą
próbyinterpretacyjnychodwołańdozmiany,kojarzącejsięnam
zmetafizykąWhiteheada,albodoatomów,mniejabstrakcyjnych,
leczrównieżniedostępnychdoobserwacji.Wnurcietym,
zapoczątkowanymprzezHeraklitazEfezupoprzezuwzględnienie
różnychformruchuwystępującegowprzyrodzie,podjętośmiałą
próbęwytłumaczeniaróżnychdziedzinrzeczywistościzestetyką,
etykąiteologiąwłącznie.
Filozofiaogniaizmiany
WkręgumyślistarożytnejGrecji,wktórymstawianopytaniaoarche,
tęsknionozaniezmiennymświatemtrwałychideiorazposzukiwano
harmonijnych,matematycznychrelacjimiędzyzjawiskami,znalazł
sięmyślicieluważającyzmianęzanajbardziejpodstawowącechę
naszegoświata.Pojęciezmiany,którejnajprostszymwskaźnikiem
jestruchfizyczny,miałosłużyćHeraklitowidowypracowania
podstawfizyki,kosmologii,psychologii,teoriipoznaniaanawet
teologii.WopozycjidoujęćParmenidesaukazującychstabilny,
niezmiennyobrazświata,naprzekórprzyszłympropozycjom
Arystotelesa,zdominowanymprzezpojęciamateriipierwszej,formy
isubstancji,rozwinąłHeraklitwizjęświata-rzeki.Miałaona
wyjaśniać,wjakisposóbkolorowyświatzamieniasięwzbiór
suchych,wyblakłychpłatków;dzieckostajesięstarcem,drewno
przeobrażasięwpopiół.Filozoficznezrozumienietychprocesów
wymagauświadomieniasobie,żejesteśmyelementemprzyrody
włączonymwrzekęzmian.Nurtwodystwarzajedyniepozory
trwałości.Bardziejwnikliwarefleksjapozwalastwierdzić,żewśród
zmieniającychsięwirówjedynymnieodłącznymczynnikiemjest
samarzeczywistośćzmiany.PojęciazmianyiogniasłużąHeraklitowi
nie
tylko
do
formułowania
poetyckich
porównań,
ale
do
konstruowaniawłasnejkosmologii,wktórejcałastrukturaświata
stajesięracjonalnadziękiuwzględnieniutychdwóchpojęć.Cały
światzpowoduzachodzącychwnimustawiczniezmianmożna
traktowaćjakoanalogatrzeki.Zmianykosmiczneniemająjednak
charakteru
przypadkowego,
można
w
nich
odkryć
pewne
