Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
lub„księdzemJaroszemMorsztynem”[58].Ponieważinformacja
tapozostawaławjawnejsprzecznościztwórczościąotematyce
obscenicznej,skonfundowanibadaczezwyklitłumaczyćksiężowski
stanjakoefektżartualbonieporozumienia[59].Tymczasempisane
naprzełomie1617i1618rokulirycznelistystawiająowenoty
wodmiennymświetle.
WczasiepadewskiegowyjazduMorsztynpilniezabiegałostałe
iwmiaręintratnezajęcie.Wjednymzwierszy,„lamentując,
żegokrólJ[ego]M[ość]sekretarskoprzyjąćniechciał”,poeta
upraszałwpływowegoadresataowstawiennictwowstaraniach
oposadęsekretarzakrólewskiego,którawłaśnieprzeszłamukoło
nosa[60].GoryczMorsztynamusiałabyćtymwiększa,żenacodzień
obracałsięwśrodowiskudworskim.Równieżurządsekretarskinie
byłmuobcy,skoropiastowałgochoćbySamuelŁaski.Stanowił
onwymarzonestanowiskodlaniezbytzamożnegoszlachcica:
przyznawanydożywotnio,opatrzonysporymjurgieltem,dawał
nadziejęnadworskiawans.NiebezkozeryMorsztynobszernie
opisałwutworzeswepoetyckiezajęcia.Odkancelistywymagano
cech,naktórych–jeśliprzezdekadęniezwietrzałyzalety
przypisanemuprzezBączalskiego–autorowiniezbywało:
towarzyskiegoobycia(„pachołekgrzeczny,gładki,mowny”),
zdolnościdyplomatycznych(„onsobiepostawkętakąuprząśćumie,
/jakobytrzeciegodniazPanemBogiemgadał”),znajomości
języków(byćmożeobokłaciny,„którąondobrzeporozumiał”,
wBraniewieopanowałpodstawyniemczyzny),wykształceniaoraz
pisarskiejioratorskiejsprawności(„człowiekgodny,/nawiersz
polski,jeślikto,tedyonsposobny./Trudnomutegoująć,
conaturadała,/dotegosięnaukawielka
przymieszała”)[61].Niestety,wakującestanowiskoobsadzono
kandydatemzlepszymikoneksjami.
Gdyrachubynasekretarskąposadęzawiodły,Morsztynskupiłsię
naopcjimniejrentownej,zatopewniejszej.Wjednymzwierszy
padewskichskwapliwieprzypominałŁukaszowiOpalińskiemu,
któregobratbyłwówczasbiskupempoznańskim,odanejprzywinie
obietnicy:„tegomjednakniezabaczył,/żeśplebanijąobiecać
miraczył”[62].Przyznanieplebaniiizwiązaneztymświęcenia
kapłańskiestanowiąrefrenszeregulistówpadewskich.Dowodzą
one,żeMorsztynnietylkoliczyłnaprebendę,alerównież
faktycznieprzygotowywałsiędozostaniaksiędzem.Takiebowiem
