Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
potęgowałydramatycznycharakterrozłąki[88].Uzaraniabaroku
poetazRaciborskawypracowywałwkurtuazyjnycherotykachnową
jakość,szczepiączachodnienowalijkimanierystównapniu
renesansowejtradycjiswojskiegoklasyka.
Międzyokowamipetrarkizmuapochwałąpochwy.
TranslatorskielekcjemistrzowskieMorsztynwykorzystał
doszlifowaniawłasnejdykcjierotycznej,którąpodporządkował
regułomnarzuconymprzezłacińskichnaśladowców
ikontynuatorówFrancescaPetrarki.Spadkobiercaśredniowiecznych
szkółwłoskiejlirykimiłosnej–toskańskiejisycylijskiej,atakże
florenckiejdolcestilnovo[89](zDantemnaczele)–wsonetach
doLauryskodyfikowałsposobyprzedstawianiamiłosnegouczucia
orazwizerunkuukochanej,przejętepóźniejprzezpoetów
nowożytnych.ZgodnieznimiMorsztynopisywałmiłosneuczucie
jakosłużbę(np.I39,47,84,91),niewolę(np.I53)lubmiłosną
chorobę(np.I64–65).Ztejsamejtradycjiwywodząsię
wyidealizowanyportretwybranki,szkicowanejnawzór
nieziemskiegoanioła(donnaangelicata;np.I79,w.73–80),czy
wzmiankiozazdrościwobecprzedmiotów,któremogądotykaćjej
cudownegociała.Petrarkistomzawdzięczałpoetatakże
psychologicznyprofilzakochanego,którytargającenimsprzeczne
emocjewyrażazapomocąspiętrzonychparadoksów(I60,w.1–4):
Łzylejącśpiewam,skaczęusidlony,
Wśródwodypałam,marznęrozpalony,
Patrzęolsnąwszy,wołambezjęzyka,
Wgróbżywoidę–ratujktonędznika.
NatwórczościnaśladowcówPetrarkiwzorowałMorsztyn
kunsztownekomplementyliryczne,opierającjezwykle
naantytetycznymobrazowaniuskupionymwokółzestawień
płomienia(miłości,pożądania)zwodą(łez),wiatrem(westchnień),
lodemlubskałą(nieczułegosercaupragnionej).Wiersze
komponowaneznagromadzeniakonceptówrozpiętych
naantagonizmieżywiołówpozwalałykształtowaćtwórczość
erotycznąpoddyktandonowejmody[90].
DlawiększościerotykówMorsztynapetrarkistycznygorset
okazałsięjednaknazbytciasny.Przedmiotom,któremogą
