Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dzieckokaranebiciem
Wpsychologiikararozumianajestjakotakakonsekwencjazachowania,która
zmniejszaprawdopodobieństwojegoponownegowystąpienia.
Wprocesachwychowawczychstosowanesąrozmaitekary,najczęściejdys-
cyplinujące,polegającenaodmowie,zakazie,odebraniudzieckuprzyjemności
itp.Reakcjadzieckanaukaraniezależyodrodzajukary,jegopsychicznejwraż-
liwości,ocenyprzewinienia,stosunkudokarzącejosobyorazsytuacji,wjakiej
jeukarano.
Najwięcejproblemówwiążesięzkaramifizycznymi(nazywanymitakże
cielesnymi).Stosowaniewobecdziecikarfizycznychjestniechlubnymzjawi-
skiemwystępującymnaprzestrzenidziejów,jakkolwiekwrazzrozwojemcy-
wilizacjizmniejszasięjegozasięg.Upodstawtakiegosposobuoddziaływania
tkwiąprzekonaniaonaturzedziecka,atakżewyznawanewartości.Postrzeganie
dzieckajakoistotygrzesznejibędącejwłasnościąrodziców,ajegoposłuszeń-
stwajakowartościnadrzędnejmożeuzasadniaćstosowaniewszelkichkar,
wtymfizycznych.WłaściwiedopierowdrugiejpołowieXXw.,gdyustano-
wionoprawadziecka,uczenirozpoczęlibadanianadroląkarwwychowaniu.
Efektemtychbadańjestwiedzaoskutkachstosowaniafizycznychkar.
Karyfizycznebywająrozmaitepodwzględemrodzaju,umiejscowieniana
cieledziecka,siłystosowania,czasutrwaniaczyokolicznościkarania.Różny
jestteżstopieńprzemocyzastosowanejwobeckaranegodziecka,różnemogą
byćzachowaniaosobykarzącej,jejsłowa,czyteżemocjonalnewzburzenie.
Karaniemożebyćspontanicznealboprzemyślaneiemocjonalnie„zimne”.
Fizycznekarywłagodniejszejpostacitotzw.klapsyczyszarpaniedziecka.
Tegotypuzachowaniaosóbdorosłychzazwyczajniesąprzeznietraktowane
jakofizycznekaranie.Takrozumianejestdopierobiciedzieckarękąotwartą
lubpięścią,nogą(kopaniedziecka),pasem,smyczą,kablemlubkijem.Wwy-
padkachskrajnychdoroślistosująbardziejwyrafinowanemetody.Wczasiesto-
sowaniafizycznychkarniejednokrotniedochodzidonieprzypadkowychura-
zów,jakstłuczenia,złamania,zasinienia,anierazidodotkliwegouszkodzenia
ciaładziecka,zjegośmierciąwłącznie(tzw.zespółdzieckamaltretowanego).
WPolscestosowaniekarfizycznychwobecdziecijestczęstąmetodąwy-
chowawczą.BadaniaprzeprowadzoneprzezOBOP(w2001r.nazlecenieFun-
dacjiDzieciNiczyje)wykazały,że80%Polakówdoświadczyłowdzieciństwie
różnychformprzemocy,wtym80%byłokaranychklapsami,a25%bitychpa-
sem.Osobyposługującesiębiciemuzasadniająswojepostępowanieprzekona-
niemojegoskuteczności,brakiemkontrolinadswoimgniewem,atakżetrady-
cją.Udowodniono,żetazłatradycjajest„społeczniedziedziczona”,tj.osoby
bitewdzieciństwieczęstotakżebijąwłasnedzieci.
Czykarafizycznajestskuteczna?Jakeksperymentalniewykazano,niekiedy
rzeczywiściezmniejszaonaczęstośćwystępowanianiepożądanegozachowania,
jednakżerównocześniewywołujewieleniekorzystnychdlarozwojudziecka
62
