Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Klasyfikacjaryzykawdziałalnościbanku.Charakterystykarodzajówryzyka
25
wprzypadkutransakcji,którebankplanowałzawrzeć.Ichcenamożesięróżnićod
pierwotnieprzyjętychzałożeń,cobędzierzutowałonamarżęodsetkową.
Przyobutychrodzajachryzykazasadniczymichźródłemjestbrakodpowiedniejsyn-
chronizacjiterminów.Wprzypadkuryzykapłynnościanaliziepoddajesięterminy
zapadalnościiwymagalności,wprzypadkuzaśryzykastopyprocentowej-termi-
nyzmianyoprocentowania(inaczejterminyprzeszacowania).
Ryzykorynkowetozkoleisytuacja,kiedyzmianycennarynkachfinansowychobniża-
jąwartośćportfelabanku.Jegozasadniczymźródłemsąwahaniacennarynkachfinan-
sowych.Zgodniezdefinicjązaczerpniętązregulacjikapitałowychjesttomożliwość
poniesieniastratnaoperacjachbilansowychipozabilansowychnaskutekzmiancen.
Obejmujeryzykopapierówdłużnychiudziałowychksięgihandlowej,atakżeryzyko
walutoweisurowcoweksięgibankowejorazhandlowejłącznie.Zostałodobrzerozpo-
znaneprzeznadzorcówibankiwlatach90.XXwieku.Jegoznaczenierośniewsytuacji,
kiedypojawiająsięturbulencjenarynkachfinansowych(tzn.dużazmiennośćcen,
zanikpłynnościnarynkuniektórychinstrumentów).Natymrodzajuryzykamożna
zarównozyskać(wtakimcelubankiangażująsięwteoperacje),jakistracić,azatem
rozkładstratjestsymetryczny.
Ryzykooperacyjnemożnaokreślićjakopotencjalnestratywynikającezwadliwych
systemów,błędówwzarządzaniu,kontroli,innychbłędówludzkichorazdefraudacji.
ZostałoonopoważniedostrzeżonenaprzełomieXXiXXIwieku,chociażtowarzy-
szyłobankompraktycznieodpoczątkówichdziałalności,choćzróżnymnatężeniem.
Przyczyniłysiędotegodwieokoliczności-zmianadatyna01.01.2000(tzw.problem
roku2000-Y2K)orazzamachnaWorldTradeCenterz11.09.2001r.Jestonoryzykiem
trudnymdoocenyzewzględunabardzodużeznaczenieczynnikaludzkiego.Tospek-
takularnebłędybądźdefraudacjepowodują,żeskutkiryzykaoperacyjnegosąsilnie
odczuwalnejakostraty.Naryzykuoperacyjnymmożnatylkostracić,azatemrozkład
stratjestasymetryczny.Jeżelibankzawrzeodpowiedniąumowęubezpieczenia,wtedy
istniejemożliwość,żestratyprzynajmniejwczęścizostanąpokryteprzezuzyskaneod
ubezpieczycielaodszkodowanie.Wostatnichlatachwśródodmianryzykaoperacyjne-
goznaczącowzrosłoznaczenieryzykazwiązanegozwykorzystywanymitechnologiami
informatycznymi.
Poszczególnerodzajeryzykaniesąwyizolowane,leczwznaczącymstopniupowiąza-
nezesobą.Przykłademmożebyćpowiązanieryzykastopyprocentowejzryzykiem
kredytowymiryzykiempłynności.Jeżelistopyprocentoweistotniebywzrosły,toprzy
kredycieozmiennymoprocentowaniu(np.stawkareferencyjna+marża)kredytobiorca
mógłbymiećproblemyzespłatązadłużeniazewzględunaznaczącywzrostobciążenia
spłatąodsetek.Mogłobytospowodowaćopóźnieniawspłacie,awskrajnymprzypad-
kuzaprzestaniespłaty(default).Zarównoopóźnienia,jakibrakspłatywpływająna
poziomśrodkówpieniężnych,zktórychbankmożeregulowaćswojezobowiązania.
MałgorzataIwanicz-Drozdowska
