Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2
Modelzarządzaniauczelnią
perspektywazintegrowana
2.1.Nadzórakademickiazarządzanieuczelniami
Zarządzanieuczelniątozłożonyprocesorganizacyjnyobejmującysprawowanie
władzy,podejmowaniedecyzjiialokacjęzasobów,któryrealizowanyjestnatrzech
poziomach:(1)ładuakademickiego,(2)zarządzaniauczelniąi(3)kierowania
ludźmi.Poziomładuakademickiegozwiązanyjestzsystemowymirozwiązaniami,
któreprzyjmowanesąwżnychkrajachwcelusprawowanianadzorunaduczel-
niami(academicgovernance)(Rowlands2017b:47–69).Sektorszkolnictwawyższego
stanowitypdziałalności,którajestpoddanadośćsilnejregulacji,zazwyczajznacznie
bardziejszczegółowejniżzdecydowanawiększośćsektorówbiznesowych.Niejestto
zaskakujące,mamydoczynieniazdziałalnościąkluczowądlaspołeczeństwa,wktórej
udziałpodmiotówpublicznychjestznaczny.
Sektornaukiiszkolnictwawyższego,podobniejaknp.służbazdrowia,realizuje
fundamentalnąmisjęspołeczną,zaktórąpaństwobierzeodpowiedzialność.Uczelnie
dysponująprzywilejamispołecznymi,którewiążąsięzsektorowymmonopolemlub
oligopolem,pozwalającymnanadawanieprzezniestopnizawodowych(np.licencjat,
magister,inżynier,lekarz)oraznaukowych(np.doktor,profesor).Wdziałalności
nonprotuczelniewwielukrajachzwolnionesązopodatkowanialubkorzystają
zeznacznychulg.Zatemstanowiąrodzaj„inwestycjispołecznej”wrozwójkapitału
ludzkiego,postępcywilizacyjny,poznanieidoskonalenieświataiczłowieka.Nakłady
natakąinwestycjęorazjejefektypowinnybyćwjakiśsposóbplanowane,kontro-
lowaneirozliczane.Służytemuprocesnazywanypoliczalnościąlubrozliczalnością
uczelni,szczególnieważnywprzypadkuuczelnipublicznych,utrzymywanychwdużej
mierzezpieniędzypochodzącychzbudżetupaństwa.Wobrębieładuakademickiego
mieszcząsięprawne,systemoweiustrojowerozwiązaniaregulującefunkcjonowanie
uczelni(Rowlands2017a:221–240).