Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Rozdział2.Modelzarządzaniauczelniąperspektywazintegrowana
podejmowanyminabieżącowżnychobszarachfunkcjonalnych.Wprzypadkuobu
perspektywważnesązagadnieniaprofesjonalizacjizarządzaniaopartejna:specja-
lizacji,zarządzaniuprzezcele,rozliczalnościipodejmowaniudecyzjinapodstawie
analizywiarygodnychdanych(Floreaetal.2010;Sułkowskietal.2020:167–173).
Analizująckierunkitransformacjizarządzaniawspółczesnymiuczelniami,warto
wskazaćnawyraźneprzesuwaniesięwkierunkuwykorzystaniawzorówwypracowa-
nychdlaprzedsiębiorstwidziałalnościbiznesowej(Ashworth1984:635–641).Wiąże
siętozwielomaczynnikami,któreskładająsięnatransformacjęopatrywanączasami
ideologicznąetykietką„neoliberalnegouniwersytetu”(Taylor2017:108–135).Świa-
towatendencjadoprywatyzacjiznaczącejczęścikształceniawyższegowiedziewkie-
runkuorganizacjiedukacyjnychzbliżonychdobiznesów.Jesttoszczególniewidoczne
naprzykładzieuczelniprywatnychforprot,którenietylkouznająrentownośćza
kluczowycelstrategicznyistosująszerokągamękorporacyjnychmetodzarządzania,
alenawetwczasierealizacjimisjirezygnujązdziałalnościbadawczej,dokonujączna-
czącejmodykacjiklasycznegosensupojęciauniwersytetu(Hubbell2019:80–91).
Innazmiennatowzrostkonkurencyjnościwdostarczaniuusługedukacyjnych
połączonyzredukcjąnansowaniapaństwowegodlauniwersytetóworazzrozwo-
jemsubstytucyjnychformedukacjiinaukiwstosunkudousługoferowanychprzez
uczelnie.Kluczowymczynnikiemjestrównieżekspansjazarządzaniajakoinstrumen-
talnego,aleprzynoszącegoekonomiczneefektydyskursuwewspółczesnejkulturze
ispołeczeństwie.Światrządzonyjestprzezmenedżerów,awglądnaukozarządzaniu
trwalezakorzeniłsięwpraktycespołecznej,nietylkowbiznesie,alerównieżworga-
nizacjachpublicznych(nowepublicznezarządzanie)orazdziałalnościpolitycznej
ispołecznej(marketingpolitycznyispołeczny).Koncepcje,metodyinarzędzia
zarządzaniaprzenikajązbiznesudodziałalnościuczelni,przezcodokonujesię
processtopniowejprofesjonalizacjizarządzania.
PoczątekXXIwiekutorównieżprzyspieszenietransformacjicyfrowej,doko-
nującejrewolucyjnejzmianycywilizacyjnejwżyciuspołecznym,gospodarczym,
kulturze,aleikondycjiwspółczesnegoczłowieka.Uczelnieniesąwolneodzmian
wzakresieorganizacjiizarządzania,wywołanychtransformacjącyfrowąiobejmują-
cychcałyekosysteminformacyjno-komunikacyjny.Worganizacjachdochodzimydo
rozwojuzarządzaniawiedzą,informacjąidanymi,coprowadzidogłębokiejzmiany
wprzedsiębiorstwach,alerównieżworganizacjachpublicznychorazuczelniach.
Uniwersytettypuhumboldtowskiegojestnajdalszyodkorzystaniazewzorców
zarządzaniazaczerpniętychzdziałalnościbiznesowej.WXIXwieku,równolegle
zrozwojemuniwersytetówtypuhumboldtowskiego,kształtowałysięzrębyładu
gospodarczegoikorporacyjnego,którepowiązanoodpoczątkuXXwiekuzreeksją
naukowąnatematzarządzania(Nuvolarietal.2018:425–447).Jednakuniwersytety
IIfalipozostaływswoimduchubardzodalekieodkoncepcjizarządzania.Wręcz
przeciwnie,czerpiączlozoiniemieckiegoidealizmuioświecenia,reprezentowały
krągideinieinstrumentalnych,odległychodmyśleniaekonomicznegoiproefektyw-
nościowego.Wyobrażenieopostępienaukiiedukacjiodwoływałosiędoduchowo-
ści,kulturyorazdoskonaleniaczłowieka.Takiemyśleniepozostałokonstytutywne
dlamodelowegouniwersytetuażdowejściawfazęposthumboldtowską,prowadzącą
dożnicowaniauczelni,aźniejdoformacjiuczelniprzedsiębiorczej.