Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1Podsystempielęgniarstwa
ubiegłegostuleciacorazbardziejkoncentrująuwagęspołeczeństw,atakżerządów
poszczególnychpaństwnasprawachzdrowia.StądzarównonapłaszczyŹnienauko-
wej,wśródprzedstawicielizawodówmedycznych,jakiwśródrządówposzczegól-
nychpaństwwzrastazainteresowaniepolitykązdrowotną.Powodujetodynamiza-
cjębadańnadróżnymideterminantamipolitykizdrowotnejorazrozwojemtej
dyscyplinynaukowej,zarównowuczelniachmedycznych,jakinaforummiędzy-
narodowym.Wzrostowizainteresowaniasprawamizdrowiaidokonującychsię
zmianwreformowanychsystemachtowarzyszycorazwiększaliczbapublikacjido-
tyczącychpolitykizdrowotnejorazzarządzaniaochronązdrowia.Rozwójbadańnad
politykązdrowotnąpokazuje,żeposzukujesięnowychzasadorganizowaniasyste-
mu,acosięztymwiąże,akceptujesamodzielnośćinnychdziedzin,dotądpomija-
nychwrozważaniachnaukowych.Itutajmożnadostrzecpewnąanalogiępolityki
zdrowotnejinaukiopielęgnowaniu.Obecniewobuwymienionychdyscyplinach
zwracasięuwagęnaproblemyniedostrzeganewcześniej,gromadziinformacje
owielunowychuwarunkowaniachstanuzdrowiaiopiekinadnim,atakżefor-
mułujepierwszetezyozależnościachpojawiającychsięwprocesachpolitykizdro-
wotnejorazpielęgnowania.
Należyjednakzauważyć,żebudowanienowejtożsamościobuobszarówbadaw-
czychjestprocesemrozłożonymwczasie,któryciąglewymagawspierania.Wroz-
wojuobudyscyplinmożnawskazaćnapewnezdarzenia,którewperspektywieoka-
załysięprzełomowedlarozwojuzarównopolitykizdrowotnej,jakinauki
opielęgnowaniu.Ichwzajemnepowiązanieisposóbprzedstawienianieuchron-
niesubiektywneiwynikajązzainteresowańautoraniniejszegorozdziału,jakicelo-
wejselekcji,dziękiktórejuwypuklonowybranezdarzenia.Możnapostawićhipote-
zę,żewrozwojupolitykizdrowotnejinaukiopielęgnowaniuodegraływażnl
rolęnastępujlcewydarzenia(C.Włodarczyk,1996,s.19-21):
1.
WypracowanieprzezM.Lalondaiopublikowaniewynikówbadań,gdziewska-
zanonazależnośćdobregostanuzdrowiawwilkszejmierzeodczynników
społecznych,genetycznych,fizycznychorazstylużycianiżdziałalnościsłużby
zdrowia.Koncepcjaprzyjętaw1974rokujakoteoretycznapodstawakanadyj-
skiejpolitykizdrowotnejstałasiępunktemwyjściaeuropejskiejstrategiiZdro-
wiedlaWszystkich.Możnatakżeprzypuszczać,żewywarłasilnywpływna
nowoczesnąkoncepcjępielęgnowania,sformułowanąpodkonieclat70.
XXwiekuprzezD.Orem.Uważałaona,żewpielęgnowaniuczłowiekachorego
należyprzesunąćakcentzwyręczaniagonarzeczaktywnegoprzygotowaniado
samodzielnościiniezależnościodinnych.KoncepcjaD.Orembyłaprzełomem
wpielęgniarstwie,gdzieprzygotowaniedozawoduobejmowałom.in.wyrabia-
nieuległościipodporządkowaniamedycznymdecyzjomlekarzaiżyczeniom
chorego.Zdaniemtejautorki,wyręczaćmożnapacjentazcałkowitądys-
funkcjąposzczególnychukładówlubwtedy,gdyfunkcjeorganizmunatyle
zaburzone,żemimoprzystosowaniamaterialnegootoczenia,choryniejest
wstanieniczegozrobićsam.KoncepcjaD.Oremodnosiłasiętakżedopielęg-
nowaniazdrowiaijegopromowaniazarównowstosunkudoosóbzdrowych,
jakichorych.Poszerzałototymsamymobszaroddziaływaniapielęgniarek
oedukacjęzdrowotną,wprawdzieobecnąwprogramachnauczania,alezbyt
słaboegzekwowanąwpracypielęgniarskiej.PunktwidzeniaD.Oremmiałtak-
żewpływnatreśćzarządzaniapodsystemempielęgniarstwa,wktórymnale-
25