Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ł
40
RozdziałI.Charakterprawnystosunkusłużbowego
bezpośredniejekwiwalencji.Uprawnieniasąwzględemobowiązkówprzesunięte
wczasie28.
Wskazujetonaspecyfikękolejnegoelementu,jakimjestswoistajednostronność
przedmiotowastosunkówsłużbowych.Stosunkitedotycząprzewidzianegoprawem
zachowaniafunkcjonariuszysłużbmundurowychiżołnierzyzawodowych,dyktowa-
negoagregowanymnatympoziomieinteresempublicznymwpostaciszerokorozu-
mianego„dobrasłużby”
,awięcskutecznegoipraworządnegowykonywaniapowie-
rzonychfunkcjipublicznych.Zachowaniatedotycząjednakzarównobezpośredniego
realizowaniaczynnościsłużbowych,jakitworzeniaodpowiednichwarunkówdopeł-
nieniasłużbyprzezpodwładnychsłużbowo,podporządkowanychorganizacyjnieoraz
hierarchicznierównorzędnychwramachdziałańzbiorowychizespołowych,wszcze-
gólnościzapewnieniabezpieczeństwaosobistegoigrupowego.Zachowaniafunkcjo-
nariuszysłużbmundurowychiżołnierzyzawodowychwyznaczająceprzedmiotsto-
sunkówsłużbowychsązatemdwukierunkowe.Niemniejważnepozostajądziałania
związanezorganizacjąsłużbyswojejiinnych.Spoczywananichszczególnyobowią-
zekzapobieżenianegatywnymskutkomzarównowstosunkudoobywateli,jakido
pozostającychpodkomendąfunkcjonariuszyczyżołnierzy.Wtymostatnimzakre-
sienastępujepewnatransformacjapodmiotowa.Podmiotzobowiązanyzestosunku
służbowegozracjifunkcji,stanowiskaczystopnialubtytułubądźspecjalnościstaje
siępodmiotemuprawnionymwobecpodmiotówzobowiązanychzinnychstosunków
służbowych.Funkcjonariuszdanejsłużbymundurowejczyżołnierzzawodowywystę-
pujezatemwzróżnicowanychrolachsłużbowychwróżnychstosunkachsłużbowych.
Mimotopozycjastronstosunkówsłużbowychniemożebyćzatemuznanazarówną.
Biorącpoduwagęskalęzależnościorazowąspecyfikę,istniejepodstawadookreśle-
niastronstosunkusłużbowegowłaśniejakopodmiotu„czynnego”stosunkusłużbo-
wegoorazpodmiotu„biernego”stosunkusłużbowego.Przewagapodmiotu„czynne-
go”wynikazpodległości,podporządkowaniaczyinnychzależnościfunkcjonalnych,
wktórychpozostajepodmiot„bierny”29.
Klasycznierzeczujmując,stosunkisłużbowewyrażająwięźprawnązachodzącąmię-
dzypaństwemajednostkąnatlewykonywaniaprzeztęostatniąwimieniuinarzecz
państwafunkcjipublicznych.Niemniej,jakwskazywałT.Zieliński,sumapowiązań
zachodzącychwtokupełnieniasłużbyobejmujewrzeczywistościdwaoddzielne
stosunkiprawne30.Chodzitunietylkoostosunekmiędzypaństwemanominatem
jakopodmiotemwykonującymokreślonefunkcjepubliczne,aleprzedewszystkim
ostosunekmiędzyokreślonąjednostkąorganizacyjnąjakopodmiotemzatrudnia-
jącymiosobąświadczącąsłużbęnapodstawiemianowaniajakofunkcjonariuszem
28Por.W
.Jaśkiewicz,RozwójsytuacjiprawnejpracownikówadministracjipaństwowejwPolsceLudo-
wej[w:]PracownicyadministracjiwPRL,red.J.Łętowski,Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź
1984,s.48.
29Por.P
.Szustakiewicz,Istotastosunku...,s.7in.
30T.Zieliński,Problemstosunkówsłużbowychakodyfkacjaprawapracy,PiP1974/6,s.55.
JarosławDobkowski
